خبرنگاران و زخم دل‌هایی که مرهم ندارند
تاریخ انتشار خبر : ۹۵/۰۵/۱۹
خبرنگار به عنوان پرنفوذترین اهرم اطلاع‌رسانی و چشمان بیدار و زبان گویای جامعه امروز بی‌یار مانده و با بی‌مهری برخی از مردم و مدیران دست و پنجه نرم می‌کند.
به گزارش نیکاخبر:خبرنگاران با توجه به اثرات مستقیمی که بر روح و روان مردم دارند از مسؤولیتی حساس و پرخطر برخوردار هستند تا جایی که در کشورهای پیشرفته شغل خبرنگاری را به عنوان یکی از مشاغل سخت اجتماع معرفی کردند.
دلایلی مانند سختی و فشردگی کار، خطیر بودن مسؤولیت به دلیل قرار گرفتن در مظان اتهام به ویژه آنجایی که خبر تولید شده به مذاق عده‌ای خوش نیاید و … سبب می‌شود که خبرنگاران همواره در بیم و استرس به سر برده و ترس از قرار گرفتن در حیطه مراحل قانونی و قضایی در فکر و ذهن او بغلتد.
خبرنگاری حرفهای ارزشمند و پر قداست
با وجود اینکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به‌ویژه در سال‌های اخیر هم‌طراز با رشد و پیشرفت علم و تکنولوژی عرصه خبرنگاری نیز به فراخور زمان از نظر کمی و کیفی توسعه پیدا کرد و نشریات و سایت‌ها و فضاهای اطلاع‌رسانی دیداری، شنیداری، مکتوب و مجازی در جای جای این مرز و بوم ارتقا پیدا کرد اما متأسفانه هنوز خبرنگاری به‌عنوان حرفهای مستقل و ارزشمند و پُرقداست در جامعه شناخته شده نیست.
در بسیاری از مواقع با وجود اینکه ساز و کاری برای حمایت از خبرنگاران فراهم نشده است و حقوق خبرنگاران نیز تضییع می‌شود و حتی احساس ناپایداری و ناامنی در شغل بر آنها چیره شده و دغدغه و استرس فراوانی را برای یک خبرنگار به‌دنبال دارد.
واقف شدن به اهمیت و شأن مقام خبرنگاران
شاید به‌زبان آوردن جملاتی در مورد وظایف و حیطه مسؤولیتی خبرنگاران آن هم برای افرادی‌که در این راه موی‌ها سپید کردند به صلاح نباشد اما مهم این است که خبرنگاران امروز جامعه ما باید به اهمیت و شأن منزلت خویش به اندازه‌ای واقف بوده که هیچ فردی به‌خود اجازه توهین به کسانی که از سر ذوق نوشتن و استعداد و توانایی خاص خود وارد این حرفه می‌شوند را ندهند.
خبرنگاری به مثابه رسالت پیامبران و اولیای الهی
مگر نه این است که کار خبرنگاری به مثابه رسالت پیامبران و اولیای الهی است بنا بر این هر فرد خبرنگاری باید خود را ملزم به‌رعایت اصول و قوانین دینی، عرفی و شرعی بداند و به این نکته توجه کند که اگر خبر و اطلاعاتی به‌دروغ و اشتباه از سوی او در جامعه تزریق شود قطعا آن جامعه دچار هرج و مرج و نابسامانی خواهد شد و علاوه بر بدبین کردن افکار عمومی از معنویت و جایگاه خبرنگار در آینده نیز بکاهد.
استفاده ابزاری از خبرنگار برای انتشار تعریف و تملق
اینکه برخی از مدیران و مردم خبرنگاران را به‌عنوان بازاریاب برای جذب آگهی و اطلاعیه و یا حتی ابزاری برای انتشار تعریف و تملق نابه‌جا بنگرند نشان از بی‌انصافی در حوزه کار افرادی دارد که بدون هیچ چشم‌داشتی و از روی صداقت و خلوص نیت وارد این عرصه شده و این مهم بدان معنا است که هیچ‌گاه خبرنگار نباید هدف اصلی حرفه پاک اطلاع‌رسانی درست که سبب هدایت جامعه می‌شود و در حقیقت تأسی از رسالت انبیا است را به ثمن بخس بفروشد.
بیم مسؤولان از به‌خطر افتادن موقعیت‌شان
گاهی نیز شاهدیم که برخی از مسؤولان بیم آن دارند که انعکاس یک‌خبر از سوی خبرنگار آینده آنها را به خطر انداخته و موقعیت مدیریتی وی را متزلزل کند بنابراین سعی در دادن رشوه و به‌اصطلاح بستن دهان خبرنگاران می‌کند و یا بالعکس برخی از خبرنگاران از گفتن واقعیت تنها به این دلیل که شاید با انتقاد کردن از فلان مدیر و مسؤولی جایگاه کنونی خود را از دست بدهند واهمه دارند و ممکن است از دریافت مزایایی مانند رپرتاژ آگهی و یا هدایای مناسبت‌های خاص محروم شوند که همه این موارد ذکر شده هم شأن و منزلت خبرنگاران را زیر سؤال می‌برد و هم جامعه را به ورطه نابودی می‌کشاند بنابراین خبرنگار باید جایگاه خود را با نوشتن اخبار و گزارشات و پیشنهادات مفید و سازنده در جامعه و در میان مسؤولان مطرح کند تا به این ترتیب هم آینده روشنی برای شهر و جامعه خویش رقم بزند و هم مدیران به حسن نیت وی اعتماد کرده و او را امینی برای رفع مشکلات فرارو بدانند.
عدم آگاهی و شناخت برخی‌ها نسبت به خبرنگاری
یکی از مسائلی که این‌روزها در حرفه خبرنگاری بیداد می‌کند این است که برخی از افرادی‌که وارد شغل خبرنگاری می‌شوند هیچ آگاهی و شناختی از این حرفه نداشته و به‌علت این ناآگاهی زمینه‌ساز مشکلات فراوان برای دیگران و ایجاد حس بدبینی و عدم تمایز بین همگانی که در این حرفه فعالیت می‌کنند، می‌شوند.
از دیگر دغدغه‌هایی که در طول سال‌های اخیر ریشه دوانده این است که خبرنگاران به‌ازای زحمات زیادی که متحمل می‌شوند دستمزد ناچیزی می‌گیرند و این مسأله نیز سبب می‌شود تا تعدادی از آنان به‌علت عدم تأمین مالی از دیگر منابع برای پیشبرد ضرورت‌های زندگی دست به اقداماتی بزنند که در شأن اخلاق حرفهای مطبوعات نبوده و در نتیجه به‌دلیل آسیب به ساختار خبرنگاری نگاه جامعه را به‌این قشر تغییر می‌دهد.
آگاهی از اوضاع داخلی و خارجی جامعه
در همین ارتباط فرماندار چالوس با گرامیداشت روز خبرنگار اظهار کرد: هفدهم مرداد ماه سالروز شهادت خبرنگار فقید محمود صارمی است که با تلاش بی‌وقفه اش در مسیر آگاهی انسان‌ها قدم برداشت و در این راه مقدس نیز جان خود را هدیه کرد تا برای فعالان این عرصه مهم الگویی حقیقی و راستین باشد.
محمد‌ناصر زندی با بیان اینکه خبرنگاران همانانی هستند که با سلاح قلم و الگوی تدبیر در سرزمین آگاهی گام بر می‌دارند تا بتوانند در ارستای خدمت به نظام انعکاس خبر و اطلاع‌رسانی و عرضه آن چیزهایی که برآمده از صداقت و حقیقت است و ارزش خدایی دارد تلاش کنند، تصریح کرد: به‌راستی که می‌توان از خبرنگاری و خبررسانی به‌عنوان فعالیتی مهم و تاثیرگذار در جامعه یاد کرد، زیرا اگر نبودند اینانی که در این میدان پرفراز و نشیب قدم و قلم می‌زنند، هیچ‌کس نمی‌توانست از اوضاع جامعه چه در داخل کشور، چه در خارج کشور و چه در منطقه و شهر و دیار خود آگاهی یابد.
به‌چشم آمدن تلاش و خدمت مدیران و مسؤولان
وی با بیان اینکه اگر خبرنگاران نبودند تلاش و خدمات مسؤولان و خدمت‌گزاران این مملکت که در راستای توسعه همه‌جانبه اقدام می‌کنند به‌چشم نمی‌آمد، اظهار کرد: اینک با گرامیداشت هفدهم مرداد روز خبرنگار و بزرگداشت یاد همه شهدای خبر و رسانه و تأکید بر لزوم نکوداشت این‌روز توسط مدیران امر، از همه خبرنگاران، اصحاب رسانه، نشریات و جراید و خانواده بزرگ مطبوعات و جامعه اطلاع‌رسانی در استان مازندران و به‌ویژه عزیزان تلاشگر در شهرستان چالوس بابت زحمات بی‌دریغ و هم‌گامی همیشگی با مسؤولان در مسیر توسعه و پیشرفت بیش از پیش در همه بخش‌ها، قدردانی کرده و برای آنان توفیق روزافزون آرزومندم.
انتظار صداقت، صراحت و دقت از اصحاب خبر
رئیس شورای اسلامی شهرستان چالوس با گرامیداشت یاد و خاطره شهید محمود صارمی و تبریک روز خبرنگار بر تلاشگران این عرصه خطیر و حساس به فارس گفت: آنچه که همه آحاد مردم و مسؤولان از خبرنگاران و اصحاب رسانه انتظار دارند صداقت، صراحت و دقت است.
صابر سام‌دلیری با بیان اینکه اهمیت جایگاه و نقش خبرنگار خاطرنشان کرد: این اهمیت تا حدی است که با وجود توسعه و تعدد رسانه‌ها و گسترش فناوری‌های نوین در دنیای امروز، همچنان رسانه‌ها نقشی موثر و محوری دارند و با تخصص و نحوه عملکردشان، به خبر هویت می‌دهند.
بر دوش کشیدن بیرق بزرگ آگاهی‌بخشی
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی چالوس نیز با گرامیداشت هفدهم مرداد که به‌یاد شهادت مظلومانه محمود صارمی خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی، روز خبرنگار نامیده شده است، گفت: این‌روز یادآور مجاهدت‌های زنان و مردانی حقیقت‌طلب است که با هدف روایت حقیقت، بیرق بزرگ آگاهی‌بخشی را بر دوش کشیده و خاضعانه و بی‌ادعا وجود خویش را چراغ راه جامعه کرده‌اند.
حجت‌الاسلام علی‌اصغر مختاری گفت: طلایه‌داران این سلسله راهیان وادی آگاهی و نیک‌اندیشی، مجاهدانی هستند که در نگارش خبر از جوهر جان خویش مرکّب ساختند و در سپهر شهادت و ایثار، ستارگانی جاوید شدند.
تفاوت فراوان از مرحله حرف تا عمل
خبرنگار فعال غرب مازندران با انتقاد از اینکه بیشتر مدیران و مسؤولان هیچ شأن و جایگاهی برای خبرنگاران قائل نیستند به فارس گفت: بسیاری از مدیران فقط در زبان از خبرنگاران تعریف و تمجید می‌کنند اما در عمل ارزشی را برای این قشر در نظر نمی‌گیرند.
محمد‌حسین ملایی‌کندلوسی با تأکید بر اینکه مهم‌ترین مشکل خبرنگاران مشکل معیشتی هست که هرگز برای برون‌رفت آن هیچ تمهیداتی اندیشیده نشده است، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه گاهی هزینه‌های یک سفر برای تهیه خبر بیشتر از قیمت مادی خبر است اما برخی از مدیران به‌جای اینکه باری از خستگی ناشی از این زحمات را از دوش خبرنگاران بردارند خود نیز مزید بر علت شده و با بی‌تفاوتی و سهل‌انگاری در زمینه تأمین وسایل ایاب و ذهاب منتی نیز بر روی آنها می‌گذارند.
وی زیرپوشش قرار نگرفتن بیمه مدون و پایدار از سوی مدیران مسؤول و نبود امنیت شغلی را از دیگر دغدغه‌های خبرنگاران خواند و افزود: این مسائل سبب شد تا حرفه خبرنگاری بیشتر به‌سمت نادیده گرفتن رسالت اصیل و واقعی این قشر کشیده شود.
عدم ساماندهی عادلانه خبرنگاران
خبرنگار روزنامه همشهری با اشاره به اینکه برخی از خبرنگاران چون تعلق خاصی به برخی از نهادها و ادارات دارند و یا به‌دلیل ترس از دست دادن آگهی و رپرتاژ از بیان واقعی مشکلات چشم‌پوشی می‌کنند، تصریح کرد: بی‌عدالتی‌ها و ساماندهی نکردن عادلانه خبرنگاران از خبرنگارنماها بر آشفته بازار حرفه خبر در مازندران و حق‌کشی نسبت به خبرنگاران واقعی افزوده است.
وی گفت: به‌مناسبت هفته و روز خبرنگار بر حسب عادت حرفهای تکراری و وعده و وعیدهای توخالی زده می‌شود اما در عمل هیچ کاری صورت نمی‌گیرد و هر روز بدتر از دیروز نیز رخ می‌کند.
شناخت نادرست روابط عمومی ادارات و برخی مدیران دستگاه‌ها
خبرنگار خبرگزاری ایسنا در شهرستان‌های نوشهر و چالوس در مورد رسالت خبرنگاران به فارس گفت: برخی از مدیران و مسؤولان دستگاه‌های اداری و اجرایی از حرفه خبرنگاری برداشت نادرستی داشته و از آنها به‌عنوان آگهی بگیر یاد می‌کنند.
سپیده پورشعبان رعایت نکردن شأن و شخصیت خبرنگاران توسط برخی از مسؤولان را از دیگر دغدغه‌ها و نگرانی‌های خبرنگاران برشمرد و افزود: انتقاد پذیر نبودن برخی مدیران و روابط عمومی‌ها و واکنش غیر اصولی بعد از شنیدن انتقادات از دیگر معضلاتی است که این قشر پرتلاش و بی ادعا با آن روبه‌رو هستند.
لزوم صدور کارت خبرنگاری از سوی دستگاه‌های مرتبط
وی در پایان با اشاره به صادر نشدن کارت خبرنگاری توسط خانه مطبوعات و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آن‌را از دیگر مشکلات فراروی این قشر خواند و گفت: مهم‌ترین مشکلی که در این حرفه وجود دارد امنیت پایین شغلی است، چرا که خبرنگار بی‌محابا دل به‌دریا زده و در تمام عرصه‌ها حضور دارد اما تنها چیزی که هیچ وقت برایش تضمین نمی‌شود امنیت او است.
مدیرمسؤول هفته‌نامه صبح چالوس با بیان اینکه شغل خبرنگاری سراسر استرس و سختی است، اظهار کرد: متأسفانه نگرش مردم نسبت به خبرنگاران به‌ویژه خبر بسیار پایین بوده و آن‌طور که باید سواد رسانه‌ای در بین مردم جا نیفتاده است.
سیده‌فریبا حسینی ظرفیت پایین برخی از مدیران در نقد‌پذیری را از مهم‌ترین مشکلات فراروی حرفه خبرنگاری عنوان کرد و گفت: عدم تمایل برخی از مدیران در انتشار اخبار دستگاه‌های خود، تبعیض جنسیتی از شغل خبرنگار، حقوق و مزایای بسیار کم در این حرفه، نبود بیمه برای بسیاری از خبرنگاران استان از مهم‌ترین مشکلاتی است که در این حوزه وجود دارد.
ظرفیت پایین مدیران در نقد‌پذیری
وی با اشاره به اینکه خبرنگاران در واقع به‌عنوان وجدان بیدار جامعه شناخته شده‌اند که باید چشم بینا و گوش شنوای مردم باشند، تصریح کرد: آگاهی‌بخشی به جامعه، کمک به مدیران دستگاه‌ها در ارائه خدمات مطلوب‌تر به‌جامعه هدف و اطلاع‌رسانی رویدادهایی که در جامعه ما رخ می‌دهد همگی مزیت‌های وجود رسانه محسوب می‌شود.
مدیرمسؤول هفته‌نامه صبح چالوس در پایان گفت: مسؤولان و مردم باید نقد‌پذیری در جامعه را قبول داشته باشند زیرا نقد موجب پیشرفت و بهتر انجام دادن کارها خواهد شد در حالی که متأسفانه آستانه تحمل برخی از مدیران ما بسیار پایین است که موجب مشکلاتی در حوزه خبری ما هم می‌شود.
یک‌جامعه باید به احترام خبرنگار بایستد
ساسان شیخی مدیر پایگاه خبری چالوس‌خبر نیز با تبریک روز خبرنگار چند سطری در مورد قداست این قشر به‌رشته تحریر درآورد که خواندن آن خالی از لطف نیست: روز خبرنگار بر خبرنگاران واقعی شهرم مبارک/ دلم برای درد چشم‌های‌تان می‌سوزد
۱۷ مرداد روز خبرنگار، روز تجلیل از اصحاب قلم و رسانه است و به‌نظرم روزی که یک‌جامعه باید به احترام خبرنگار بایستد و تشویقش کند.
این‌روز را به خبرنگاران واقعی شهرم تبریک می‌گویم و اعتراف می‌کنم دلم برای درد چشم‌هایشان زمانی که خبر را تایپ می‌کنند، می‌سوزد زیرا روزهای نوشتن و اطلاع‌رسانی، آنها می‌نویسند و روزهای تقدیر افراد دیگر لوح می‌گیرند.
دلم می‌سوزد وقتی می‌بینم در طول سال کسانی که با عشق و با تمام وجود قلم می‌زنند و خبر تهیه می‌کنند و خیلی راحت یک‌عده آنها را کپی کرده و بدون منبع درج می‌کنند و تازه آنها هم می‌شوند خبرنگار.
دلم می‌سوزد وقتی می‌بینم به‌مناسبت ۱۷ مرداد یک‌روز به نام خبرنگار است به‌جای تجلیل از خبرنگاران واقعی و آنهایی که در طول سال تلاش می‌کنند و می‌نویسند از کسانی تجلیل می‌شود که حتی پای آنها تاکنون رنگ خاک‌های مناطق و روستاهای دیارمان را ندید.
دلم می‌سوزد که خبرنگاران واقعی در روز ۱۷ مرداد و برای تجلیل هیچ ادعایی ندارند اما آنهایی که فقط اسم خبرنگار را یدک می‌کشند خود را به آب و آتش می‌زنند.
دلم می‌سوزد زمانی که برای ۱۷ مرداد روز خبرنگار می‌خواهند تصمیم بگیرند به جای آنکه به‌فکر بهترین هدایا برای بهترین افراد باشند به‌دنبال … .
دلم می‌سوزد برای مدیران مسؤول نشریاتی که با مشکلات چاپ نشریه دست و پنجه نرم می‌کنند اما بعضی از تازه به دوران رسیده‌ها که فقط روز ۱۷ مرداد پیدایشان می‌شود خود را از این مدیران مسؤول هم بالاتر می‌دانند.
دلم می‌سوزد برای خبرنگارانی که با درد چشم‌هایشان می‌سازند و در همان جلسه خبر را مخابره می‌کنند اما بعضی‌ها خیلی راحت با یک کپی کردن نام خود را بالای خبر می‌نویسند.
دلم می‌سوزد وقتی می‌بینم کسانی الفبای خبرنگاری و روزنامه‌نگاری را نمی‌دانند و نوشتن خبر آنها مانند نوشتن دفتر و کتابچه‌های لطیفه است در روز ۱۷ مرداد صندلی‌های اول مراسم را به‌خود اختصاص می‌دهند.
دلم می‌سوزد برای خبرنگارانی که برای توسعه شهر خود نقد می‌نویسند و انتقاد می‌کنند و تهدید هم می‌شوند اما روز ۱۷ مرداد چون منتقد هستند فراموش می‌شوند.
دلم می‌سوزد وقتی مسؤولان در روز ۱۷ مرداد چشم‌های خود را می‌بندند و روزهای سخت نوشتن خبر خبرنگاران فعال را فراموش می‌کنند و می‌گویند بیخیال اگر جوشکار، نانوا، سبزی‌فروش و … هم گفتند ما خبرنگاریم آنها را هم دعوت کنید تا سرو صدایی نشود.
دیدگان متفاوتت را قاب می‌کنی بر اتفاق
عشرت کراری خبرنگار روزنامه ایران نیز با ارائه یادداشتی در مورد شأن و مقام خبرنگاران به فارس گفت: تو گنج اندیشه‌ات را سطر‌سطر می‌بخشی و سطر‌سطر رنج‌های نانوشته‌ات را در خلوتت، سکوت می‌کنی.
تو عشقت را می‌بخشی تا با هر کلمه‌ات، حق، از حنجره قلمت فریاد بکشد.
تو مهربانیت را می‌بخشی تا پشت تمام تصاویر و خبرهایت، عکسی تمام‌قد از نهایت نادیده‌هایت به یادگار بنشانی.
تو نوازش واژه‌هایی روی تن لخت کاغذ تا تولد حقیقت.
تو نگاهت را می‌بخشی…
دیدگان متفاوتت را قاب می‌کنی بر اتفاق،
تو طعم طغیانی بر خواب خوبی‌ها، بر توقف انسان و انسانیت…
تو التهاب بیداری و شورش وجدانی…
معنای مشقتی مادامی که در احاطه دردهای روان‌سوز بشر، آیینه میشوی بر آه و حسرت …
تو معرفتت را می‌بخشی…تا مردانگی بی‌رنگ نشود…
و تو، صندلی‌ات را می‌بخشی، با تمام خستگی‌های دست‌ها و اضطراب پاهایی که ایستاده جاودانگی را تیتر می‌زند!
به همکاران مهربان خبرنگارم
و به پاس تلاش‌هایی که هرگز با اجر مادی، قابل جبران نیست و دردهایی که می‌کشند اما تا آخرش می‌روند!
ترسیم آینده‌ای مبهم برای خبرنگاران
به گزارش فارس، با توجه به نبود جایگاه معنادار برای خبرنگاران در قانون مطبوعات مشکلات فراوانی برای خبرنگاران به‌وجود می‌آید که نمونه بارز آن ترسیم آینده‌ای مبهم برای آنها است که سبب می‌شود تا خبرنگاران از اقشار ضعیف جامعه محسوب شوند در حالی‌که بیشترین خطر هم خود آنها را و هم زندگی خانوادگی آنان را تهدید می‌کند، بنابراین اگر قوانین شفافی برای مطبوعات و خبرنگاران تعریف شود بدون شک اقتصاد خبرنگاری نیز رشد کرده و در پی آن بسیاری از دغدغه‌های این حوزه برطرف می‌شود.
تأسی از آیه “ن والقلم و ما یسطرون”
و سخن آخر اینکه وقتی خداوند در قرآن می‌فرماید: «قسم به قلم و آنچه می‌نویسد». بنابراین اهمیت جایگاه و نقش قلم در نزد نویسندگان بسیار محرز بوده و خبرنگار باید این آیه را سرلوحه امور خود قرار دهد و با تأسی از آموزه‌های دینی و رعایت اصول نوشتاری زبان گویا، چشم بینا و گوش شنوای جامعه بوده و به‌همان نسبت مدیران و مسؤولان نیز با شناخت این جایگاه به‌جای اینکه رسانه را نردبانی برای بالارفتن از پله‌های ترقی خود ترسیم کند او را یار و یاور خود در اداره امور محوله تلقی کرده و از این استعداد و توانایی خبرنگاران برای ایجاد بستر مناسب در جامعه گام بردارند.
فارس،گزارش از : زهرا خطیبی
.gif)
.gif)
