هویت سازی گردشگری درشرق مازندران/ دکترعلی محمدشاعری
تاریخ انتشار خبر : ۹۴/۱۰/۸
امروزه گردشگری به عنوان یکی از ارزانترین ، زود بازده ترین وسالم ترین راه ایجاد توسعه و اشتغال پایداردرجهان به شمار می رود، منطقه شرق مازندران با داشتن حدود۰۰۰/۱۶ نفر بیکارمی تواند درجهت بهبود وضعیت ازاین رویکرد مهم اقتصادی که تاکنون به دلایل مختلف مورد بی مهری قرار گرفته، بهرمند گردد. یک برنامه موفق جهت هویت سازی گردشگری (برندینگ مقصد) به فعالیتهایی اشاره دارد که یک موقعیت فرهنگی، تاریخی وطبیعی را تبدیل به جاذبه گردشگری متمایز منحصربه فرد کند.
مدیریت هویت سازی یک مکان جغرافیایی نیازمند فعالیت هایی است که منجر به متمایز شدن آن شهریا روستا، ازسایرمناطق باشد به گونه ای که ازنگاه گردشگران بیانگر حس و هویت فرهنگی مردم بومی آنجا باشد .
مجموعه کلی ازباورها، ذهنیات، مفروضات و احساساتی که مردم یک منطقه نسبت به محل سکونت خود دارند ، هویت آن منطقه را می سازد.
هویت سازی گردشگری باید به گونه ای باشد که یک گردشگر قبل از ورود به آن منطقه ، در حین سفر و حتی پس از آن نیز ، یاد وخاطره آن فضا را از یاد نبرد به گونه ای که به ذهن و قلب افراد نفوذ کند به قول معروف دریاد وخاطره بماند.
برای ایجاد ارزش در ذهن افراد منطقه می بایست به سازماندهی پرداخت ،
اما :عوامل اساسی که لازمه موفقیت درفرآیند هویت سازی وسازماندهی برنامه گردشگری محلی بشرح ذیل میباشد:
مورد اول: برای شهرمان یک یا دو نماد تصویری انتخاب کنیم و بدانیم این نماد قرار است انتقال دهنده نوعی حس هویت به گردشگران باشد تا با دیدن آن ، یاد آور مناظر و هویت منطقه باشد.
مورد دوم : با انتخاب راهبرد مناسب در جهت توسعه هویت سازی گردشگری منطقه اقدام کنیم ، به عنوان مثال با تمرکز بر جاذبه های طبیعی منطقه و یا جاذبه های تاریخی مثل معرفی آبشارها، چشمه سارهای زیبا، ساحل، روستاهای خوش آب وهوا ، آرامستانهای منحصربفرد،غارهای طبیعی، وموارد مشابه درجهت توسعه و پیشرفت گردشگری منطقه گام برداریم .
موردسوم : توجه نماییم که فرآیند هویت سازی گردشگری زمان بر است و نیاز به همکاری و مشارکت همه بخشها اعم از صنعت، کشاورزی، فرهنگی، آموزشی و.. دارد می بایست به صورت سیتماتیک، مستمر وبرنامه ریزی شده انجام شود .
مورد چهارم: هویت سازی درونزا باشد یعنی مبتنی برجاذبه های فرهنگی، تاریخی و طبیعی همان منطقه اما متناسب با سلائق و نیاز روز گردشگران باشد.
مورد پنجم: مرحله ی تثبیت موقعیت، که دشوارترین گام است را به درستی انجام دهیم.
رعایت این نکته که ارزیابی موقعیت وهویت شهرهای همسایه را بدرستی انجام دهیم و بدانیم قدرت و مزیت اصلی شهر و روستایمان در چیست و در عین حال نیاز گردشگران را نیز در نظر داشته باشیم .
به عنوان مثال : اگر شهر بابلسر به خاطرجاذبه های کالبدی ، ساحل مناسب و مکان های اقامتی وفروشگاهی وپذیرایی مورد توجه گردشگران قرارگرفته، باید تمرکز به ویژگیهای اصلی منطقه خودمان که می تواند از شهرهای همسایه ما را متمایزکند، نقاط قوت را شناسایی و درجهت بهبود آنها اقدام کنیم.
برخی ازاین نقاط قوت عبارتند از:
– ساحل آرام و بکرگلوگاه و منطقه ساحلی شبه جزیره میانکاله
– تالاب و زیستگاه کم نظیر میانکاله با مساحتی حدود۶۰هزارهکتار که محل مهاجرت یک میلیون پرنده از سراسردنیاست وتحت کنوانسیون بین المللی رامسرمی باشد.
محصولات غذایی برنج، مرکبات، انجیر، نان محلی، پرتغال وانار، ماهی خاویار
– جاذبه های تاریخی کم نظیر پارک ملت، صفی آباد، عباس آباد و چشمه های آرام وشفا بخش.
با شناخت ویژگی های متمایز منطقه و در نظر گرفتن نقاط قوت شهرهای همسایه می توان دید مناسب تری نسبت به نیازهای گردشگران دست یافت .
چنانکه می توان در منطقه میانکاله با ایجاد سایت های مختلف پرنده نگری زمینه اشتغال بسیاری ازجوانان علاقمند در این حوزه را فراهم آورد وتوجه گردشکران را برای بازدید و شناسایی یک میلیون گونه های مختلف پرندگان را به این مکان جلب کرد.
همچنین می توان با احداث دهکده های سلامت که هدف آن ارائه خدمات درمانی-ورزشی با کیفیت مناسب واحداث جاده های سلامت درجهت جذب هرچه بیشتر گردشگران و اشتغال پایدار اقدام نمود.
مورد ششم :
ازعناصرغیرقابل مشاهده نیزغافل نشویم، چنانکه اثراتی غیرقابل تصوربه همراه دارند.
بعنوان مثال دربحث برند سازی فقط مسأله جاذبه های فیزیکی و زیبا سازی شهری مطرح نیست، بلکه عواملی همچون فرهنگ مردم منطقه، شخصیت آنها وسبک خاص زندگی و معرفی افراد موفق و نخبه منطقه میتواند تأثیربسزایی درایجاد حس هویت نقش اساسی ایفا کند.
موردهفتم:
سازماندهی تجربیات مردم محلی با مشارکت و حمایت مسئولین و مدیران، می بایست خاطر نشان کرد که با اجرای صحیح و گام به گام فرآیند های ذکر شده می توان نسبت به برنامه ریزی ، سازماندهی و اجرای طرح های پایدار گردشگری درشرق مازندران با توجه به ظرفیت های متمایزی که دارد گامهای اساسی جهت اشتغال پایدار برداشت.
پایان
دوستت داریم دکتر جان