چگونگی نقل و انتقال خودرو دردفاتر اسنادرسمی/حيدري

تاریخ انتشار خبر : ۹۴/۰۶/۴

از عمده اسنادی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم میگردد نقل و انتقال خودرو میباشد البته اسناد زیادی در دفاتر اسناد رسمی تنظیم میگردد و لی بجهت اهمیت و لزوم آشنایی شهروندان عزیز با نقل و انتقال خودرو که بعضا” بدلیل عدم آشنایی مردم مشکلات عدیده ای را برای طرفین ایجاد میکند لازم دانستم که در این خصوص مواردی را در خصوص تنظیم نقل و انتقال انواع خودرو متذکر شوم .

امروزه با توجه به افزایش خودروها و میل به تعویض خودروها بنا به سلیقه و شرایط کاری و نوسانات بازار خودرو تنظیم این نوع سند و لزوم توجه به قوانین و مقررات از اهمیت ویژه ای برخوردار است ولی عدم آشنایی قالب مردم از قوانین و مقررات و مرور زمان و وجود اختلاف و چالشهای سازمان ثبت با راهنمایی و رانندگی مشکلاتی را برای مردم ایجاد میکند که اطلاع رسانی آن قابل اغماض نیست .
تنظیم و نقل و انتقال وسایل نقلیه موتوری شامل نقل و انتقال انواع خودروهای سواری و انوای کامیونهای سبک و سنگین داخلی و خارجی و انواع موتور سیکلتها و ماشینهای راهسازی و کشاورزی و حتی در مواردی کشتیها در دفاتر اسناد رسمی انجام میگیرد .
بنظر میرسد از عمده مواردی که لزوم بموقع انتقال خودرو در دفاتر اسناد رسمی را ایجاب میکند بحث تعرفه ها میباشد . مردم عزیز باید توجه داشته باشند که در قولنامه عادی باید تکلیف هزینه های نفل و انتقال خودرو در دفاتر اسناد رسمی را مشخص کنند جز در مواردی مثل عوارض نقل و انتقال یا مالیات مشاغل و خلافی خودرو که مربوط به کسی است که خودرو بموجب سند مالکیت یا از تاریخ قولنامه عادی در دست اوست هر چند غالبا” و عرفا” هزینه نقل و انتقال با فروشنده میباشد مهمترین نکته اینست که تراضی طرفین در هزینه های نقل و انتقال از بروز مشکلات و اختلافات آتی می کاهد نکته دیگر که مردم باید مد نظر داشته باشند عدم مراجعه غیر ضروری به نمایشگاههای اتومبیل میباشد که اگر قرار باشد نقل و انتقالی صورت بگیرد این کار باید در دفاتر اسناد رسمی انجام شود چون مرجع رسمیت دادن به سند مالکیت خودرودفاتر اسناد رسمی میباشند و از طرفی برای جلوگیری از پرداخت مجدد هزینه ها باز میگویم اگر ضرورتی وجود نداشت مردم به دفاتر اسناد رسمی مراجعه نمایند . لازم است که متعاملین در تنظیم نقل و انتقال خودرو مواردی را مد نظر قرار دهند که ذیلا” اشاره میتمایم.

الف:مدارک لازم جهت تنظیم اسناد خودرو در دفاتر اسناد رسمی: ۱-سند کمپانی یا مادر زمانی که همرا با تحویل خودرو به مالک داده میشود توضیح اینکه اگر سند کمپانی لیزینگی بوده و فروشنده به شرکت بدهکار است باید فک رهن شود چون دایره تعویض پلاک تا قبل از فک رهن مبادرت به تعویض پلاک بنام خریدار نمی نماید.۲- سند بنچاق یا آخرین نقل و انتقال که بموجب سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی انجام و مدارک خودرو از اولین مالک به نام خریدار تغییر می یابد .۳- برگ سبز یا شناسنامه مالکیت خودرو ۴- کارت بیمه دارای اعتبار و کارت سوخت.۵ مدارک هویت طرفین و در صورتی که سند ورثه ای باشد انحصار وراثت و گواهی واریز مالیات بر ارث موضوع ماده ۳۵ اداره دارایی و در خصوص اشخاصی که به سن قانونی نرسیده اند حضور ولی قهری ( پدر بزرگ پدری ) و عدم وجود ولی قهری قیم نامه مادر از داد ستانی .۶- تسویه حساب شهرداری تا پایان سال برای خودروهای سواری و عوارض و مالیات شغلی برای انواع وانت و کامیونهای سبک و سنگین البته در مورد اخیر دفتر خانه میتوان طبق قانون تسهیل اسناد با تعهد یکی از طرفین جهت پرداخت مالیات متعلقه مبادرت به تنظیم سند نماید.۷- حضور طرفین معامله و در صورت ورثه ای حضور کلیه وراث جهت امضاء ذیل اوراق و اسناد در دفاتر اسناد رسمی.

ب: خیلی از مردم معمولا” بعد از معامله، نقل و انتقال خودرو در دفاتر اسناد رسمی را به تاخیر میاندازند که این خود باعث بروز مشکلاتی از قبیل افزایش تعرفه های سالیانه، فوت یکی از طرفین که مشکلاتی را از نظر بحث وراثت و احتمالا” اختلافهای بین وراث و بدهیهای متعلقه خودرو به دارایی و شهرداری را بدنبال دارد و گاها” مشاهده میشود که تعویض پلاک بنام خریدار صورت میگیرد ولی سند قطعی در دفاتر رسمی انجام نمیشود که در این خصوص نباید تعللی صورت پذیرد.

ج- تنظیم نقل و انتقال خودرو در دفاتر اسناد رسمی به دو صورت میباشد.
۱- یا بصورت قطعی ۲- یا بصورت وکالت فروش.
۱- نقل و انتقال بصورت قطعی : متعاملین یا با هم جهت تعویض پلاک به دوائر تعویض پلاک و نسبت به تعویض پلک بنام خریدار اقدام مینمایند ویا در صورت عدم حضور فروشنده در مراکز تعویض پلاک فروشنده بعنوان موکل نسبت به دادن وکالت تعویض پلاک به خریدار یا وکیل در دفاتر اسناد رسمی اقدام مینماید و بعد از تعویض پلاک و فراهم نمودن مدارک ومستندات موارد( بند الف) در دفاتر اسناد رسمی حاضر و نسبت به انتقال سند اقدام مینمایند .
۲- بصورت وکالت فروش اگر زمانی طبق توافق متعاملین به دلیل تسویه حساب کامل خریدار و دوری مسافت خریدار و فروشنده امکان انتقال بصورت قطعی و فراهم نباشد طرفین در دفاتر اسناد رسمی حاضر شده و با فراهم نمودن کلیه مدارک و مستندات موضوع (بند الف)و با پرداخت هزینه کامل خودرو فروشنده به خریدار هم وکالت تعویض پلاک و هم اختیار نقل و انتقال را در هی یک از دفاتر اسناد رسمی میدهد.
البته در خصوص نقل و انتقال چه بصورت قطعی و چه وکالت فروش مواردی لازمه که متذکر میشویم .
۱- در هر دو مورد باید تسویه حساب کامل از جهت عوارض و مالیات مشاغل و دین( طلب) فروشنده صورت بگیرد چون انتقال قطعی میباشد .
۲-در وکالت فروش خریدار بعد از تعویض پلاک خودرو و با مراجعه به دفتر خانه جهت تنظیم سند قطعی خودرو باید مجددا” هزینه تحریر را بپردازد البته اگر بنام خود تعویض پلاک نماید از هزینه مالیات دارایی و حق الثبت که هنگام تنظیم وکالت فروش به دفتر خانه پرداخته معاف میباشد و اگر بخواهد همین وکالتنانه را به دیگری تقویض نماید( خودرو را به دیگری بفروشد) باید هزینه های قطعی را پرداخت نماید.
۳- اگر در حدود اختیارات وکالت بلاعزل و عبارت ( موکل ضمن عقد خارج لازم حق عزل وکیل را از خود سلب و اسقاط نمود ) قید شود دیگر موکل یا همان فروشنده نمیتواند وکیل یا همان خریدار را عزل نماید مگر انکه عبارت بلاعزل قید نگردد که در ان صورت موکل یا فروشنده هر وقت بخواهد حق عزل وکیل یا خریدار را خواهد داشت و اگر با حق توکیل بغیر ولو مکرر قید گردد وکیل یا خریدار حق تفویض به دیگری( ثالث) را دارد مگر آنکه حق توکیل بغیر قید نگردد و اگر در وکالت مدت قید گردد البته چه وکالت تعویض پلاک یا وکالت فروش باشد با انقضای مدت، وکالت باطل و بلااثر میشود و آخرین نکته که همشهریان عزیز باید به آن توجه داشته باشند اینکه طبق ماده ۶۷۸ قانون مدنی وکالت حالا به هر صورت که میخواهد باشد در سه مورد ذیل باطل و بلااثر میشود .
۱- به عزل موکل در صورتی که بلاعزل نباشد.
۲- به استعفای وکیل.
۳- به فوت یا جنون وکیل یا موکل.
و در پایان خدمت همه عزیزان عرض مینمایم عدم رعایت هر یک از نکات فوق الذکر میتواند مشکلات عدیده ای را چه از نظر مادی و معنوی برای طرفین فراهم آورد و بهتر است که طرفین با مشاوره هر یک از دفاتر اسناد رسمی بموقع نسبت به انتقال قطعی اسناد خودروی خود اقدام نموده که هم متحمل مشکلات و زیانهای مالی نگردند و هم از روشهای دقیق قانونی انتقال خودرو مطلع گردند.

علی حیدری بهزادکلایی کارشناس حقوق و سر دفتر اسناد رسمی.