شفيعي خورشيدي:خلاحقوق گردشگری،هزینه سفر را افزایش داده است
تاریخ انتشار خبر : ۹۴/۰۳/۱۹
گفتگوي اختصاصي قانون با دكتر علي اصغر شفيعي خورشيدي —-
در قرآن كريم بر امر گردشگری تاکید شده است، در زمین بگردید تا به زیبایی، نعمت و قدرت خدا پی ببرید. این قدرت و نعمت به انسان روحیه ،انگیزه و توانمندی می‌دهد و به انسان تجدید حیات و قوت می‌بخشد.
دلیل استقبال گردشگران از استان مازندران را در چه مي باشد ؟
از دلایل استقبال گسترده به این شهرها باید به دو نکته اشاره کرد یکی به لحاظ آب و هوا وعلاقه‌مندی بسیار مسافران به دریا و جنگل است و دیگری پایین بودن هزینه سفر به این مکان‌هاست در حالی که سفربه کیش، چابهار یا مناطق آزاد کشورهزینه بالایی دارد.نباید فراموش کنیم که کمتر از ۳۰ درصد مردم توان مسافرت دارند و این رقم بسیار پایین است.همچنین درايام عید و فصل تابستان تقاضا برای گردشگری بالاست اما توزیع کم است یعنی تعداد هتل‌ها، مهمان‌پذیرها و متل‌ها کم ولی متقاضی بالاست. هزینه حمل‌ونقل هوایی گران اما هزینه ریلی پایین است اما امکانات ریلی ما پاسخگوی حجم وسیع جمعیت متقاضی سفر کم است. حمل و نقل جاده‌ای هم هزینه کمی دارد اما خطر آفرین بوده و مسافرت با وسیله نقلیه شخصی نیز که انتخاب تعدادی از گردشگران است مشکلات خاص خود را دارد.
راه حل رفع این دغدغه‌ها چیست؟
می‌توانیم بگوییم اگر دولت آنچه در قانون ۵ ساله پنجم و در برنامه بودجه سالانه پیش‌بینی شده را به عنوان یکی از منابع درآمدی کشور نگاه کند و به اجرا درآورد بسیاری از مشکلات فعلی رفع خواهند شد. کشورهایی مثل انگلستان، فرانسه ومالزی از جمله کشورهایی هستند که مسافر‌پذیرند و توانسته اند در این‌امر پیشرفت‌قابل تاملی داشته باشند.
در مبحث حقوق گردشگری چه مواردی باید مد نظر قرار گیرد؟
مواردی چون مکان استقرار مسافر،ویژگی آن استقرار، هزینه‌ای درمکان مورد نظر باید پرداخت می‌شود و حقوقی که برای مسافر باید در نظر گرفته شود، باید مورد توجه خاص قرار گیرد. زمانی که مسافر وارد یک هتل می‌شود باید بداند در برابر هزینه‌ای که پرداخت می‌کند چه خدماتی دریافت خواهد کرد و اگر خدمات متناسب با هزینه‌ها نباشد برای جبران خسارات وارده چه باید بکند.
آیا قوانین در رابطه با حقوق مسافران داریم؟
تاکنون اسناد و مدارک مشخصی را ندیده‌ام که در آن به حقوق مسافر اشاره شده باشد که این امرنشانه ضعف سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است. البته اگرحقوق گردشگری و مسافران را این سازمان یا هر مرجع قانونگذاری یا سازمان مسئولی تعریف و احصا کرده باشد باید تاکنون به تمام مراکز اقامت پذیر ابلاغ می‌شده که این اتفاق تا کنون نیفتاده است.
مسافران طی سفر خود با مشکلاتی چون نبود اقامتگاه و امکانات رفاهی و بهداشتی رو به رو هستند،مسئولیت رفع این مشکل به چه ارگانی باز می‌گردد؟
بعضی از شهرها مسافرپذیر هستند اما اقامت‌پذیر نیستند، یعنی دولت برای جذب گردشگر در این شهرها سرمایه‌گذاری نکرده و مکانی برای اقامت و تفریح مسافران وجود ندارد. وقتی می‌بینیم علاقه وافری برای سفر به جنگل وجود دارد باید مکان‌های مناسب برای اقامت مسافران در جنگل تاسیس کنیم بایدراه عبورومرور، روشنای محل استراحت‌گاه‌های لحظه‌ای، محل جمع آوری زباله‌ها و آب آشامیدنی و.. نیز ساخته شوند.
راه کار شما در این رابطه چیست؟
ساخت شهرک‌های توریستی مجهز به تمامی امکانات رفاهی و بهداشتی و امنیتی راه حل این مشکل است. برای مثال در مازندان در سه منطقه غربی، مرکزی و شرقی می توان سه شهرک توریستی ایجاد کرد که مسافران از جنگل و دریا و آب و هوای دلچسب این منطقه در کنار تمامی امکانات رفاهی استفاده کنند. تحقق این مهم، هزینه سفر را کاهش خواهد داد، دیگر شاهد مسافرت گسترده ایرانیان و خارج شدن ارز از کشور برای سفر به شهرک‌های توریستی کشورهای همسایه از جمله ترکیه نخواهیم بود.
متولی ساخت شهرک‌های توریستی در قانون مشخص شده است؟
در قانون پیش‌بینی شده صنعت گردشگری به بخش خصوصی واگذار شود بنابراین باید دولت برای بخش خصوصی و تعاونی‌ها تشویق‌هایی را در نظر بگیرد تا شاهد رونق صنعت گردشگری در کشورباشیم.
بخش خصوصی علاقه زیادی برای ورود به این صنعت دارد چرا بسیار کم در این حوزه فعال شده است؟
استقبال بخش خصوصی در گروی دریافت امکانات و اعتبار مد نظر قانونگذار است که متاسفانه بوروکراسی حاکم مانع ایجاد انگیزه سرمایهگذار بخش خصوصی شده. قانون می گوید اگر کسی خواست هتلی بسازد و مجوز ساخت هتل را گرفت عوارض‌ها پس از ساخت باید دریافت شود. برای سازنده هتل معافیت‌هایی پیش بینی شده باید به اطلاع سرمایهگذار برسد و در این راه به او کمک شود نه اینکه با صرف زمان طولانی مثلا چهار سال مجوز صادر شود. متاسفانه نگاه جامعه به افراد پولدارمثبت نیست. باید این نگاه منفی و فرهنگ غلط را اصلاح کنیم. حضرت رسول اکرم(ص) با سرمایه حضرت خدیجه (س)اسلام را ترویج داد. فراموش نکنیم حضرت امام(س) در مسیرپیروزی انقلاب ازکمک عده ای از بازاری‌های متدین بهره گرفت.
چگونه باید انگیزه سرمایهگذار بخش خصوصی را افزایش داد؟
سازمان‌های متولی مانند سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و سازمان‌های حامی سرمایه‌گذاری فعال در استان‌ها باید امکانات و مشوق‌های قانونی برای سرمایه‌گذاران را در نظر بگیرند و مهم‌ترین مشوق اعطای مجوزها در کوتاه‌ترین زمان است.دغدغه بسیار بزرگ سرمایه‌گذاری در امر صدور مجوز، در «زمان صدور مجوز» است که گاهی با تاخیر چند ساله مانع اصلی در جذب سرمایهگذار شده است.
متولیان امور بهتر است در راستای اجرای اصل۴۴ و دیدگاه رهبری همچنین تحقق قانون ۵ ساله پنجم و قانون بودجه و قوانین مصوب مرتبط با این موضوع به تقویت سرمایه‌گذاری بخش تعاونی و خصوصی در صنعت گردشگری بپردازند.
سرعت در صدور مجوز ممکن نیست در نهایت با اهمال در تحقیق و بررسی پروژه، منجر به تخریب محیط زیست شود؟
زمانی که برای ساخت یک هتل مجوز صادر می‌شود یعنی تمام سازمان‌های مرتبط صحت و سلامت پروژه را تشخیص داده وتایید کرده‌اند بنابراین در این موارد بحث تخریب محیط زیست وجود ندارد. اگر تعرضی به مناطق ساحلی یا جنگل‌ها و به طور کلی محیط زیست وارد شود به مراجع ذی صلاح گزارش خواهد شد و دستگاه قضا به شدت برخورد می‌کند.
دولت در دهه اخیر، نقاط متعددی را تحت عنوان مناطق نمونه گردشگری روی کاغذ تصویب کرده است،اما در عمل ما منطقه گردشگری نداریم،دلیل عدم تحقق این اهداف را در چه مواردی می‌بینید؟
ضعف در اجرای طرح‌ها مانع استقبال عمومی به مناطق گردشگری شده است. وقتی قرار شد قسمتی از محدوده جنگل را به مرکز تفریحی تبدیل کنیم چرا رستوران، کافی شاپ، نمازخانه، سرویس بهداشتی و .. طراحی و ساخته نشده اند. زیبایی را به هم زدند به قصد ایجاد زیبایی اما نه تنها این هدف محقق نشد بلکه فقط شاهد تخریب محیط زیست هستیم.
با توجه به استقرار مسافران در محدوده شهری یا پارک‌ها حل مشکلات امنیتی آنها چگونه است؟
نا امنی راباید تعریف کرد. ما در کشورمان مشکل امنیتی برای گردشگران نداریم. طی بررسی هایی که انجام داده‌ایم مشخص شده جرائمی چون سرقت، ضرب وشتم و… در این زمینه بسیار پایین است. مراکز متعدد تفریحی از شرایط امنیتی مناسبی برخوردارند و صاحبان این مراکز نیز در این امر رضایت بسیاری دارند. به هرحال تامین امنیت وظیفه ما است.اگر مسافر از سوی عده‌ای از خدا بی خبرور آزار و مزاحمت قرار بگیرد پلیس باید باشد تا مانع شود و از مسافران حمایت کند.
توریست‌های خارجی بعضا در کنارمشکلات رفاهی و بهداشتی که در ایران با آن مواجه هستند، با یکسری نگرانی‌ها به خصوص در صورت سفر به مناطق مرزی مواجه هستند. حتی دردوره ای ما شاهد ضرب و شتم آنها در شهرهای بزرگ بوده ایم. برای رفع این نگرانی ها چه باید کرد؟
در قانون میراث فرهنگی و گردشگری و درآیین‌نامه‌های اجرایی آن و در قانون صنعت شرکت هواپیمایی کشوری پیش بینی شده است که شرکت‌های جهانگردی تورهای ۷روزه گردشگری را وارد کشور کنند. متولی تور براساس قوانین با دریافت مجوز تردد باید وارد کشور شود. در مجوز صادره شهرها و مکان هایی که گردشگران خارجی اجازه تردد در آنها را دارند مشخص شده است و باید براساس آن تردد کنند.
اگر مسافر خارجی بیاید بر خلاف برنامه مدیر تور خود عمل کند ممکن است با مشکل مواجه شود. سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ملزم است کنار هر تور خارجی که وارد ایران می‌شود یک مترجم قرار دهد تا مشکلاتی اینچنینی رخ ندهد.البته معتقدم سازمان میراث باید در کنار هر تور گردشگری یک کارشناس میراث فرهنگی وتاریخی در کنار مسافران قرار دهد که این کارسه فایده به همراه دارد اول اینکه این همراه سفیر فرهنگی کشور خواهد بود و دوم اینکه تاریخ و تمدن ایرانی و اسلامی معرفی خواهد شد و سوم اینکه ایجاد اشتغال خواهد شد.این موارد در برنامه ۵ ساله پنجم دیده شده است که امیدواریم اجرایی شود.
یکی از انتقادات از سوی مسافران نبود نظارت است و در طرف دیگر به نظارت‌های ارگان‌های متعدد معترض است، از دید شما نظارت چگونه باید باشد؟
سازمان‌های ناظر حدود اختیارات خود را مشخص کنند اگر تداخل در نظارت‌ها وجود دارد باید رفع شود. البته اگر نظارت هم نباشد مطمئنا مشکلاتی برای مسافران ایجاد خواهد شد از جمله اگرمرکز سیاحتی و گردشگری مبالغی را بر خلاف ضوابط و مقررات از مسافران دریافت کند، نظارت امر حاکمیتی است برای کنترل و کاهش تخلفات باید نظارت وجود داشته باشد. هرچند تعدد نظارت به صلاح نیست تداخل در نظارت خودش مفسده تولید می‌کند.
صنعت گردشگری می‌تواند به عنوان یک منبع درآمد در بودجه لحاظ شود؟
گردشگری به عنوان یک منبع درآمد باید در نظر گرفته‌شود. هرکجا گردشگر و مسافر برود بازارمنطقه رونق می گیرد. جنب و جو ش میان شاغلان و ساکنان شکل می‌گیرد و افراد بومی وقتی به درآمد خود فکر کنند منفعتش را در حضور مسافر خواهند دید. صنعت گردشگری منابع ارزبری ایجاد می‌کند. برای مثال مالزی ۲۴ میلیون جمعیت دارد و جالب است بدانیم که دقیقا ۲۴میلیون گردشگر به مالزی دعوت می‌کند و می‌گوید ما به به منابع نفتی خود دست نمی زنیم.درآمدزایی حاصل از گردشگری کمک مهمی در این راستا برای آنها بوده است.
در پایان، پیشنهاد شما برای گردشگران چه مناطقی است؟
مسافران مناطق شمالی کشور فقط به غرب مازندران اکتفا نکنند و به شرق مازندران هم سفر کنند. شرق مازندران بسیار زیباست . مناطقی چون چشمه آب معدنی قرمرض، ساحل آرام گلوگاه، توسکا چشمه،باغ چشمه یا چشمه عمارت، گوهر تپه، مجموعه تاریخی عباس آباد بهشهر، شبه جزیره (خلیج) میانکاله، مجموعه باغ صفوی (باغ شاه) و عمارت چهلستون، امامزاده عبدا… ، سفید چاه، ساحل مروارید، غار باستانی کمیشان و بسیاری اماکن تاریخی و مذهبی دیگر.
منبع قانون
.gif)
.gif)
