به مناسبت فرارسیدن روز جهانی بدون دخانیات

تاریخ انتشار خبر : ۹۴/۰۳/۱۱

به گزارش نیوزنکا: سازمان بهداشت جهانی سی‌و یکم ماه مه مصادف با دهم خرداد ماه هر سال را به عنوان روز جهانی بدون دخانیات جشن می‌گیرد و درعین حال بر مضرات ناشی از استعمال دخانیات و سیاست‌های لازم در جهت کاهش مصرف دخانیات تأکید می‌کند. خوب است بدانیم که استعمال دخانیات دومین عامل مرگ و میر (بعد از فشارخون) در سراسر جهان می‌باشد، بطوریکه در حال حاضر از هر ده نفر یک نفرشان بر اثر استعمال دخانیات جان خود را از دست می‌دهند.

سازمان بهداشت جهانی با اعلام رسمی روز سی و یکم ماه مه در سراسر جهان به عنوان روز جهانی بدون دخانیات اهداف زیر را مد نظر داشته است: آگاه‌سازی عموم مردم نسبت به مضرات استعمال دخانیات، بیان روش‌های بازاریابی و تبلیغاتی صنایع دخانی در جذب مصرف‌کنندگان محصولاتشان، اقدامات سازمان بهداشت جهانی در مبارزه با شیوع استعمال دخانیات، چگونگی دفاع از حقوق بشری و مدنی افراد جامعه برای داشتن یک زندگی سالم و حمایت از نسل آینده.

روز جهانی بدون دخانیات اولین بار در سال ۱۹۸۷ توسط سازمان بهداشت جهانی به رسمیت شناخته شد و سعی داشت توجه جهان را به شیوع استعمال دخانیات و جلوگیری از این اپیدمی مرگ بار قابل پیشگیری جلب نماید. هیأت مقننه سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۸۷ جهت اختصاص یک روز جهانی به این موضوع، مصوبه WHA40.38را با عنوان «روز جهانی بدون دخانیات» مطرح نمودند که نهایتا در سال ۱۹۸۸ مصوبه WHA42.19تصویب گردید. به موجب این مصوبه در سراسر جهان بزرگداشت روز جهانی بدون دخانیات بطور باشکوهی برگزار می‌گردد. از آن زمان تاکنون این روز هر سال دارای یک شعار ویژه بوده که در طی همان سال مورد توجه و عنایت خاصی قرار می‌گرفت.

مصرف دخانیات سالانه جان ۶ میلیون نفر را در سطح جهان می‌گیرد که از این تعداد ۶۰۰.۰۰۰ نفر افراد غیرسیگاری بوده که بر اثر استنشاق دود تحمیلی دیگران دچار مرگ شده‌اند. در صورتی که هیچ اقدامی صورت نگیرد تا سال ۲۰۳۰ این امر باعث مرگ ۸ میلیون نفر در سال می‌شود. بیش از ۸۰% این مرگ و میر قابل پیشگیری در بین مردم کشورهایی با درآمد کم و متوسط است.

اقدام سازمان بهداشت جهانی برای روز جهانی بدون دخانیات سال ۲۰۱۴ پیشنهاد افزایش مالیات دخانیات است.

معاهده جهانی کنترل دخانیات که از سوی سازمان بهداشت جهانی پیشنهاد شده کشورهای عضو این معاهده را ملزم می‌سازد به منظور کاهش مصرف دخانیات، سیاست‌های افزایش قیمت و مالیات بر محصولات دخانیات به کار گیرند. تحقیقات نشان می‌دهد افزایش مالیات به ویژه در بین گروه‌های کم درآمد شدیدا باعث کاهش مصرف دخانیات شده و باعث پیشگیری شروع مصرف در بین جوانان می‌شود. افزایش ده درصدی مالیات دخانیات باعث کاهش ۴ درصدی مصرف در کشورهای پر درآمد و ۸ درصدی در بین کشورهایی با درآمد کم و متوسط است.

همچنین افزایش مالیات غیرمستقیم دخانیات، مقرون به صرفه‌ترین اقدام کنترل دخانیات محسوب می‌شود. گزارش بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۰ حاکی از آن است که ۵۰% افزایش مالیات دخانیات می‌تواند در ۲۲ کشور کم درآمد منجر به تولید ۴/۱ میلیارد دلار اضافی در سرمایه‌های این کشورها شود. اگر دولت‌های این کشورها این مبلغ را صرف بهداشت کنند وضعیت بهداشت تا ۵۰% بهبود می‌یابد.

اهداف:

هدف اصلی روز جهانی بدون دخانیات نه تنها محافظت نسل فعلی و آینده در برابر خطرات ناشی از مصرف دخانیات است، بلکه محافظت در برابر مشکلات اجتماعی، اقتصادی محیطی ناشی از مصرف و مواجهه با دود دخانیات است.

world-no-tobacco-day(3)

اهداف ویژه سال ۲۰۱۴ عبارتند از:

۱- افزایش مالیات دخانیات به منظور کاهش مصرف آن

۲- اشخاص و سازمان‌های مدنی و مردم نهاد دولت‌ها را تشویق به افزایش مالیات نموده تا مصرف دخانیات کاهش یابد.

سالانه در تاریخ سی و یک ماه می، سازمان بهداشت جهانی و شرکاء این روز را روز جهانی بدون دخانیات نامیده تا مضرات مصرف دخانیات را مطرح ساخته و از قوانین ضددخانی حمایت نمایند. مصرف دخانیات تنها عامل قابل پیشگیری از مرگ و میر در سراسر جهان است و در حال حاضر مسئول ۱۰% از مرگ و میر در سطح جهان است.

اهداف مالیاتی:

۱- افزایش درآمد- افزایش مالیات برابر کالاهای پرمصرف الزامی بوده و باعث خدمات‌رسانی به نیازهای مردم شده و فقر و نابرابری‌ها را پوشش می‌دهد.

۲- بهبود وضع سلامت- با منع مصرف باعث بهبود وضع بهداشت و سلامت می‌شود (به عنوان مالیات وابسته به تعدیل هزینه‌ها)

۳- اصلاح احوال ظاهری- از آنجایی که هزینه‌های دخانیات در زمینه بهداشت بار بسیار سنگینی برای جامعه دارد، تولید را کاهش داده و باعث غیبت‌های بسیاری در جامعه می‌شود، لذا مالیات می‌تواند در این زمینه چاره‌ساز باشد.

اثرات مالیات:

۱- انگیزه‌ای برای ترک سیگار به ویژه در بین جوانان و نیازمندان است.

۲- باعث کاهش اثرات ناشی از مصرف دخانیات در بین افراد غیرسیگاری می‌گردد.

۳- مانع از شروع مصرف افراد غیرسیگاری و عود مصرف در بین افراد ترک کرده می‌شود.

۴- باعث کاهش مصرف افراد سیگاری می‌شود.

world-no-tobacco-day(2)

شعارهای نامگذاری شده در این سال‌ها به شرح زیر است:

سال ۲۰۱۴- افزایش مالیات دخانیات، کاهش مرگ‌ومیر و بیماری

سال ۲۰۱۳- ممنوعیت تبلیغات، ترویج و حمایت مالی صنایع دخانی

سال ۲۰۱۲- شرکت‌های بزرگ دخانیات‌سازی

سال ۲۰۱۱- معاهده جهانی کنترل دخانیات

سال ۲۰۱۰- جنسیت و دخانیات، با تأکید صنایع دخانی در جذب زنان

سال ۲۰۰۹- هشدارهای بهداشتی محصولات دخانی

سال ۲۰۰۸- دوران جوانی بدون دخانیات

سال ۲۰۰۷- فضاهای سرپوشیده بدون دخانیات

سال ۲۰۰۶- دخانیات به هر شکلی و اسمی کشنده است

سال ۲۰۰۵- شاغلین گروه بهداشت و سلامت علیه دخانیات

سال ۲۰۰۴- دخانیات و فقر، یک چرخه معیوب

سال ۲۰۰۳- سینمای بدون دخانیات، دنیای مد بدون دخانیات

سال ۲۰۰۲- ورزش بدون دخانیات

سال ۲۰۰۱- دود تحمیلی دخانیات کشنده است

سال ۲۰۰۰- دخانیات کشنده است، فریب نخورید

سال ۱۹۹۹- پاکت سیگار را دور بیندازید

سال ۱۹۹۸- رشد بدون دخانیات

سال ۱۹۹۷- اتحاد برای یک دنیای بدون دخانیات

سال ۱۹۹۶- ورزش و هنر بدون دخانیات، بدون دود بازی کنیم

سال ۱۹۹۵- هزینه‌های دخانیات بیش از تصور شماست

سال ۱۹۹۴- رسانه‌ها و دخانیات: اطلاع‌رسانی همه جانبه رسانه‌ها

سال ۱۹۹۳- خدمات بهداشتی: پنجره‌ای به سوی دنیای بدون دخانیات

سال ۱۹۹۲- محیط‌های کاری بدون دخانیات: سالم‌تر و ایمن‌تر

سال ۱۹۹۱- اماکن و وسایل نقلیه عمومی بدون دخانیات

سال ۱۹۹۰- کودکی و جوانی بدون دخانیات: رشد کردن بدون دخانیات

سال ۱۹۸۹- زنان و دخانیات: زنان سیگاری متوجه خطرات بیشتری می‌باشند

سال ۱۹۸۸- دخانیات یا سلامت: سلامت را انتخاب کنید

همه ساله در تاریخ ۳۱ ماه می میلادی، سازمان بهداشت جهانی در سراسر جهان بزرگداشت این روز را برپا می‌دارد تا با اشاره به مضرات دخانیات، مردم را آگاه سازد. کشورهای عضو معاهده جهانی کنترل دخانیات نیز موظفند طی پنج سال پس از پیوستن به این معاهده، ممنوعیت کامل تبلیغات و ترویج هر گونه محصولات دخانی و حمایت مالی صنایع دخانی را در کشور خود اعمال نماید. شواهد نشان می‌دهد که ممنوعیت کامل تبلیغات دخانی باعث کاهش مصرف دخانیات می‌شود. آمارها نشان می‌دهد که ممنوعیت تبلیغات دخانیات و حمایت مالی صنایع دخانی یکی از موثرترین راه‌های کاهش تقاضای دخانیات است.

world-no-tobacco-day

نگاهی به گذشته

سال گذشته سازمان بهداشت جهانی به مناسبت ۳۱ ماه می، شعار ” ممنوعیت تبلیغات، ترویج و حمایت مالی صنایع دخانی ” را برگزید. این روز هر سال مورخ سی‌ویکم ماه می میلادی مطابق با دهم خرداد هجری شمسی برگزار می‌شود. معاهده جهانی کنترل دخانیات که از سوی سازمان بهداشت جهانی تهیه شده است موثرترین ابزار در جهت کنترل دخانیات می‌باشد. این معاهده نخستین معاهده از سوی سازمان بهداشت جهانی بوده که در جهت بهداشت عمومی در سطح کلان اقدامات و پیشرفت چشمگیری داشته است. این معاهده از سال ۲۰۰۵ به اجرا درآمده است و می‌توان گفت در تاریخ سازمان ملل متحد یکی از معاهداتی بوده که به سرعت و به وسعت زیادی توسعه یافته و بیش از ۱۷۰ کشور عضو یا هم‌پیمان را در برگرفته است.

معاهده جهانی کنترل دخانیات بر حق داشتن بالاترین استانداردهای بهداشتی برای افراد جامعه تاکید دارد و ابعاد قانونی جدیدی برای همکاری در زمینه کنترل دخانیات فراهم می‌آورد. روز جهانی بدون دخانیات در سال ۲۰۱۱ به گونه‌ای طراحی شد تا بر اهمیت کلی این معاهده تاکید کند، تعهدات کشورهای هم‌پیمان معاهده را یادآور شود و نقش مجمع اعضای معاهده و سازمان بهداشت جهانی در جهت حمایت از کشورها برای اجرای تعهداتشان را پررنگ سازد. مجمع اعضای معاهده، هسته مرکزی و حکمران این معاهده است. سراسر جهان نیازمند اجرای این معاهده است زیرا استعمال دخانیات اولین عامل مرگ قابل پیشگیری در جهان می‌باشد. طبق آمار بدست آمده تا پایان سال جاری بیش از پنج میلیون نفر بر اثر سکته قلبی، سکته مغزی، سرطان، بیماری‌های ریوی و سایر بیماری‌های ناشی از استعمال دخانیات جان خود را از دست خواهند داد. لازم به ذکر است که این رقم شامل بیش از ششصد هزار نفری (بیش از یک چهارم آنها را کودکان تشکیل می‌دهد) نیست که بر اثر استنشاق دود دست دوم (تحمیلی) دخانیات جان خود را از دست می‌دهند.

به این ترتیب آمار سالانه مرگ و میر ناشی از استعمال دخانیات در سطح جهان تا سال ۲۰۳۰ به هشت میلیون نفر می‌رسد. از آنجایی که استعمال دخانیات در قرن بیستم باعث مرگ صد میلیون نفر شده است می‌توان پیش‌بینی کرد که این رقم در قرن بیست‌ویکم به یک میلیارد نفر خواهد رسید. تعهداتی که کشورهای عضو معاهده موظف به اجرای آنها می‌باشند عبارتند از:

۱- محافظت از سیاست‌های بهداشت عمومی در برابر آگهی‌ها، تبلیغات و سرمایه‌گذاری‌های صنایع دخانی

۲- تعیین قیمت و وضع مالیات به منظور کاهش تقاضای محصولات دخانی

۳- محافظت از افراد در برابر استنشاق دود دخانیات

۴- نظارت بر موارد تشکیل‌دهنده محصولات دخانی

۵- نظارت بر اسناد و مدارک پنهان در صنایع دخانی

۶- نظارت بر بسته‌بندی و درج هشدارهای بهداشتی بر محصولات دخانی

۷- آگاه‌سازی عموم نسبت به مضرات استعمال دخانیات

۸- ممنوعیت هرگونه تبلیغات و آگهی‌های بازرگانی محصولات دخانی

۹- کمک به افراد برای ترک استعمال دخانیات

۱۰- کنترل تجارت غیرقانونی دخانیات

۱۱- ممنوعیت خرید و فروش دخانیات توسط افراد زیر سن قانونی

۱۲- حمایت اقتصادی در برابر رشد دخانیات

موثرترین راهکار در جهت کاهش مصرف دخانیات افزایش قیمت محصولات دخانی از طریق افزایش مالیات است.

قیمت بالای دخانیات سبب تشویق مصرف‌کنندگان دخانیات به ترک، ممانعت از شروع مصرف دخانیات در میان افراد مستعد و کاهش میزان مصرف دخانیات در میان مصرف‌‌کنندگان می‌‌گردد. مالیات بالا به طور ویژه در کاهش مصرف سیگار در میان اقشار آسیب‌پذیر مثل جوانان، زنان باردار، افراد سیگاری کم درآمد موثر است. بانک جهانی توصیه می‌کند که سیاست‌های مالیاتی کشورها در جهت کاهش مصرف دخانیات با سیاست‌های جامع کنترل دخانیات وفق داده شود. مالیات بر دخانیات می‌بایست بین دو سوم تا چهار پنجم قیمت خرده‌فروشی باشد. تعداد کمی از کشورهای با درآمد پایین و متوسط به این میزان از مالیات دست یافته‌اند و بیشتر آنها می‌توانند میزان مالیاتشان را به طور قابل توجهی افزایش دهند.

نتایج پژوهش جدیدی که اول ژانویه ۲۰۱۴ در مجله پزشکی نیوانگلند منتشر شد نشان می‌دهد در صورت سه برابر شدن مالیات بر دخانیات، جان نزدیک به ۲۰۰ میلیون نفر نجات خواهد یافت.ریچارد پیتو متخصص بیماری‌های مسری در مرکز پژوهش سرطان بریتانیا می‌گوید: «صنایع بین‌المللی دخانیات سالانه ۵۰ میلیارد دلار سود دارد – که می‌توان آن را چنین تفسیر کرد: این سود برابر است با ده هزار دلار در ازای مرگ هر یک نفر بر اثر مصرف دخانیات.» این پژوهش می‌گوید بالا بردن مالیات موجب می شود که اختلاف قیمت میان گران ترین و ارزان‌ترین مارک‌های سیگار کم تر شود. به این ترتیب بیشتر افراد به جای خریدن سیگار با مارک‌های ارزانتر، به فکر ترک سیگار خواهند افتاد.

تأثیر افزایش مالیات بر سیگار به ویژه در کشورهای کم درآمد تا متوسط دیده خواهد شد، که در آنها مردم فقط می توانند سیگارهای ارزان را بخرند.این مطالعه نشان می‌دهد که فرانسه بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۵ با بالا بردن مالیات بر سیگار (در حد بسیار بالاتر از میزان تورم) توانست مصرف سیگار را به نصف برساند.پژوهش اخیر به تحقیقات بسیاری اشاره می‌کند که نشان می‌دهند ۵۰% افزایش بهای سیگار موجب کاهش مصرف تا میزان ۲۰ درصد می‌شود.این آمار به ویژه در مورد جوانان و افراد کم درآمد قابل ملاحظه است. به گفته آقای پیتو: «در سطح جهان، تقریباً نیمی از مردان جوان و ده درصد زنان جوان به کشیدن سیگار رو می‌آورند؛ و به ویژه در کشورهای رو به رشد، عده نسبتاً کمی سیگار را ترک می‌کنند. تقریباً نیمی از آن عده که به کشیدن سیگار ادامه می‌دهند، بر اثر سیگار می‌میرند، ولی اگر کشیدن سیگار را پیش از ۴۰ سالگی ترک کنند، می‌توانند تا ۹۰ درصد از احتمال مرگ بر اثر دخانیات احتراز کنند».

منبع:آسمونی