تقارن فاطمیه و عید نوروز /به قلم عبدالمهدی عزتی

تاریخ انتشار خبر : ۹۳/۱۲/۲۹

با نام تو هر کسی که لب باز کند

در هر سخنی که گوید اعجاز کند

خوشبخت کسی که سال خود را، زهرا

با گریه ی بر غم تو آغاز کند

سلام ودرود خدا بر یگانه بانوئی که در عرش الهی محبوب ملائکه مقرب وهم کلام با برترین آنان وحامل علم خدا یعنی جبرئیل امین بود .درود بیکران خداوند بر فاطمه (س) که بهجت قلب ونور چشم رسول (ص) وعزیزترین انسان ها در پیشگاه او بود ؛ وجودی که نور پیامبر (ص) سراسر او را احاطه نموده بود واز جهت شبیه ترین مردم در رفتار وکردار به رسول خدا بود .
خدا به پیامبر فرمود: آسمان ها و زمین را خلق نمیکردم ، اگر تو نبودی و تورا خلق نمیکردم اگر علی نبود و شما دوتا را خلق نمیکردم اگر فاطمه نبود. مردم به همان فاطمه ظلم کردند، حرمت خانه اش را شکستند ، اذیتش کردند ، و همان فاطمه را شهید کردند. اینک ماییم و مزار بی شمع زهرا و زائرین تنها، که مردی سی- چهل ساله می نماید! صدای ناله اش چه سوزناک است که می گوید: «غم به خود راه مده ، می آیم ، مادر ای فاطمه جان»
ای درختان پیش‌رویت سربه‌زیر هفت اقیانوس در چشمت اسیر بازگو آن ماه ناپیدا كجاست هان! مزار حضرت زهرا كجاست.
تو كیستی كه امروز همه لاله‌ها از داغ تو خون می‌گریند و نرگس‌ها و یاس‌ها، بیرق سیاه برافراشته‌اند. تو كیستی كه معنا و مفهوم صبح كه پاكی و زلالی آب، وامدار طراوت و ترنم مهربانی توست؟ بر كسی پوشیده نیست كه آفرینش، تنها آیینه‌ای از شكوفایی خوشه‌های اشك و لبخند تو است و ستاره‌های ریخته در دل شب، جز دانه‌های تسبیح تو نیستند كه در نمازی عاشقانه به آسمان بخشیده‌ای؟
پیامبر فرمود فاطمه پاره تن من است ، هر کس او را بیازارد مرا آزده و هر کس مرا بیازارد ، خدا را آزرده! همچنین «صحیح بخاری» از منابع اهل سنت – نقل شده است که پیامبر فرمود: هر کس فاطمه را خشمگین کند ، مرا خشمگین کرده و هرکس مرا خشمگین کند ، خدا را به خشم آورده. در جای دیگر همین کتاب آمده ، فاطمه رحلت کرد در حالی که خشمناک بود!

فاطمه (س) را باید به تنهایی ومطلق ومجزا از وابستگی های ارزشمندش ، تنها به عنوان یک انسان در نظر گرفت تا پی به علو درجاتش برد وبی هیچ اغراق افسانه ای ، ارزش های آسمانی اش را درعین آنکه بر زمین خدا ودر میان خلق خدا راه می رفت وزندگی می کرد،به بررسی نشست . دختر رسول گرامی اسلام بودن ویا افتخار همسر ابر مردی چون علی را داشتن ویا مادر سلسله نورانی امامت بودن و…، اینها همه به تنهایی هر کدامشان فضیلتی گرانسنگ وبی همتاست ، اما باز در حق فاطمه ، ره انصاف ننموده ایم اگر تنها به اعتبار همین گونه فضایل قومی ونسبی اش به او بپردازیم وشخصیت وی را با همین نگاه به قضاوت در آییم . نه ، فاطمه زهرا (س) ، خود به تنهایی باید نگریسته شود تا به گفته زیبای دکتر شریعتی _ «دانسته شود که فاطمه ، فاطمه است » . فاطمه را پاره تن رسول خدا دانستن نیز نگاهی دیگر ، که هر دو نگاه ونگرش نیز منبعث ومأخذ از تعاریف خود رسول خدا (ص) است . که هرزگاهی به تناسب مقام وموقعیت های پیش آمده ، کلامی وعبارتی را در باب مقام گرامی حضرت زهراء (س) به سلک سخن در می آورند .
فاطمه (سلام الله علیها ) که آمد ، عالم دوباره جان گرفت و ملاءک خوشحال شدند ،هستی لبخند زد و خداوند بار دیگر تبارک الله احسن الخالقین را به عمل رساند . فاطمه که آمد لطافت معنا گرفت و محبت روح پیدا کرد و احساس از ظرافت فاطمه (سلام الله علیها ) به گریه افتاد . تمام نیکی ها در او جمع گشته بود. فاطمه (سلام الله علیها) که آمد ملائک به تماشا نشستند و خورشید هر صبح به اشتیاق فاطمه طلوع میکرد و ماه هر شب به لطف فاطمه می درخشید . حوریان مقابل جمال و زیبایی او رنگ باخته و حیران شدند . روزی که فاطمه به دنیا آمد بهار شد و عشق جوانه زد .

. . . و امروز فاطمه می رود و بهار ما بدون گل شکوفا میشود . . . جنین دنیا برایش کوچک بود . . . می رود که آخرت را بهار کند .
آداب خوب و پسندیده عید نوروز، هیچ منافاتى با عزادارى در سوگ شهادت جانگداز سرور زنان عالم، حضرت صدیقه کبرى، فاطمه زهرا(س) ندارد. لذا همگان مى‏‌توانند چنان‏که سال نو را آغاز مى‏‌کنند، خانه تکانى مى‏‌کنند، به دیدار یکدیگر مى‏‌روند، بزرگان خانواده و یا خویشاوندان و یا حتى افراد به‌‏ظاهر غریب و غریبه (به‌‏ویژه در آسایشگاه) را مورد عطوفت و مهربانى قرار مى‏‌دهند، از میهمان خود با روى باز استقبال و پذیرایى مى‏‌کنند و… شعایر را نیز حفظ کنند، مجالس عزادارى را برپا کنند و این مراسم ارزشمند و مؤثر را به‌‏جاى آورند.
بهار و ..بهار فصل رویش سبزه‌ها و شکوفه‌هاست.بهار یادآور انتظار پائیز است.بهار نتیجه رنج زمستان است. بهار را همه دوست دارند، چون کوه و دشت را ردای سبزی بر تن می‌کند.بهار شاخه‌های عریان درخت را می‌پوشاند.بهار نوعی معاد است، حیات دوباره، پایان مرگ، حشر بعد از مرگ و…بهار آغاز تحول است در طبیعت.بهار ممکن است در هر چیزی باشد.بهار قرآن ماه رمضان است.بهار اسلام، بعثت نبی مکرم اسلام است. بهار” دميدن روح حيات در كالبد طبيعت و فروردين فصل جريان خون است در شاهرگ هستي، سال به پايان خود نزديك مي‌شود، روزها، ماه‌ها درپي هم مي گذرند و سالها از راه مي‌رسند و اين قصه كه نامش زندگي است، همچنان ادامه دارد. طبيعت پس از گذران دوره‌اي سرد و بي‌محصول، با آغاز بهار زنده شده و در واقع آفريده مي‌شود پس انسان هم بايد به عنوان يكي از مخلوقات الهي به همراه طبيعت به رستاخيز برخيزد. ايرانيان قديم براي استقبال از سبزي بهار، ‪ ۲۵‬روز مانده به فروردين، بر ‪ ۱۲‬ستون خشتي يا سنگي سبزه مي‌كاشتند.

آينه و شمع بر سر سفره هفت سين نيز نماد نور و روشنايي و شفافيت است، معمولا تخم مرغ نيز بر سر سفره هفت سين هست كه نماد نطفه و باروري و زايش است و در اساطير ايران، جهان تخم مرغي شكل است، آسمان چون پوسته تخم مرغ و زرده‌اش نمودار زمين است، ماهي زنده نيز نماد سرزندگي و شادابي است.
… و اما، حكايت نوروز عمل كردن به فلسفه نو كردن افكار و دلهايمان است و چه چيزي بهتر از آن كه تمام اشتباهات گذشته را به خداوند همواره بخشنده بسپاريم و با روحي آزاد و آزاده زندگي كنيم. با فرار رسيدن بهار و بيدار شدن زمين و گياهان خفته با نفس روح بخش الهي فرصت مناسبي براي ديدن خويشان و بستگان است كه اين نيز يكي از نشانه‌هاي اخلاق و سنن مرضيه اسلامي و انساني است. با رسیدن بهار، طبیعت لباس سبز می پوشد. چکاوک ها، هزار دستان و قمریان، نغمه ها و سرودهای فرح بخش و تازه سرمی دهند و انسان ها را به مهرورزی، گره گشایی و هم گرایی فرا می خوانند. بهار، پیام آور عشق و رویش است و موسم سرور و آشتی و به همین خاطر است که خواستنی است و با آمدنش دل ها سرشار از سرور و جان ها معرفت می یابد.

تعطیلات نوروزی بهترین زمان جهت تمرین سبک زندگی فاطمی است. در این ایام با اقتدا به فاطمه زهرا که امام زمان(عج) ایشان را الگوی خود معرفی کرده‌اند، باید به زندگی خود، رنگ و بوی فاطمی داد، فرزندان به مادران خود بیشتر احترام کنند و مادران برای عاقبت فرزندان خود بیشتر از پیش اهتمام ورزند و دعاکنند، پدران نیز خانواده را به مؤلفه‌های زندگی فاطمی و اسلامی آشنا کرده و به مطالعه پیرامون آن ذوات مقدس تشویق کنند.
بهار جشن طبیعت است، و طبیعت در جشن بهاری خویش آنقدر زیباست که آدمی را مسحور خویش می کند، آن چنان که از سخن گفتن باز می ماند و حرف هایش، ناگفته، در ژرفای جانش انباریده می شود. به جای او گنجشگان پرگو سخن می گویند و زبان گنجشگان یعنی: بهار، برگ، نسیم، عطر. زمین که از نعمت گرمای آفتا ب جهان تاب برخوردارمیگرد د مساعد میسازد و با فرارسیدن فصل بهار ، طبیعت از لباس سفید خود بیرون می آید و جامة سبز به تن می کند . شکوفه ها به آرامی خود را از میان ساقه های ترد و ظریف درختان بیرون می کشند و جوانه ها نیز از میان خاکهای مرطوب سر برمی آورند . کوهستانها به گلستانی پر از گلهای وحشی رنگارنگ تبدیل می شود و گلهای زرد در میان چمنهای سرسبز دشتها جلوه ای خاص به طبیعت بهار می بخشد . پرندگان که از مناطق گرمسیر باز می آیند سکوت سرد زمستان را می شکنند و ترنم عشق و طراوت سرمیدهند.
پاسداران زیبایی، سر سبزی وشکوفه های بهاری بپاس همین صفات عالی بهار است که مثل بلبلان وپرنده گان خوش الحان ، در وصف نوروز، در وصف بهار ودر وصف گلها وباغها از زمانه های خیلی دور به اینطرف با اشعار وسروده های بهار گونهً شان، بهار را، گلها وسنبلها را، چهچهً پرنده گان این فصل جادوگر را وشرشرآب را بمدح وثنا نشسته وتمجید شا یسته کرده اند که زیبایی این پارچه های شعری وادبی کمتر از زیبایی ولطف بهاری نیستند و به نوبه خود در انسان شور و احساس و عشق بکار و زندگی و زیبایی بوجود میآورند و انسان را شاد میسازند. امروزه دهها میلیون نفر از مردم کشورهای آسیایی و خاورمیانه عید نوروز یا سال جدید را بر اساس تقویم شمسی جشن می گیرند. عید نوروز از اولین روزهای بهار آغاز می شود و ابتدای سال جدید در ایران، افغانستان، کردستان و برخی از کشورهای آسیایی به حساب می آیدعید نوروز بیش از هزار سال پیش در مناطق فارس قدیم همزمان با فرارسیدن بهار و تجدید طبعیت و زنده شدن آن بعد از فصل سرما آغاز می شد تا اینکه امروز قومیتهای مختلف این عید را جشن می گیرند.
زیبایی و شکوه بهار، درس مهرورزی و دگرگرایی و گره گشایی به آدمیان می دهد. بهار؛ یعنی خداوند فراموششان نمی کند؛ و جلوه گری دوباره بهار، دل ها را در یاد خویش عطرآگین می سازد. با دیدن جلوه های خداوند در فصل بهار، بیش از پیش به عظمت و مهر خداوندی پی می بریم. طبیعت به عنوان یکی از نشانه های خدا، سرشار از درس و عبرت است. دلی که بیدار است، در هر پدیده ای عبرتی می بیند و از هر نشانه ای، درسی می آموزد. بیداردلان، از بهار، درس تحول و نوشدن می آموزند. به تعبیر رسول اکرم صلی الله علیه و آله : «آن کس که با تغییر دنیا از وضعی به وضع دیگر آگاه نشود، از غافل ترین مردمان است».

یا مقلب القلوب و الابصار یا مدبرالیل و النهار یا محول الحول و الاحوال حول حالنا الی احسن الحال
در دعای روز نوروز، از خدای متعال درخواست می کنیم که حال ما را به بهترین حالات برگرداند. هرجا که باشیم و هر چه نیکویی در حال ما باشد، نیکوتر از آن هم هست. باید توجه داشته باشیم که دگرگونی هر پدیده ای در عالم، به دست انسان است و همه تحول ها با اراده انسان انجام می گیرد. اگر انسان بخواهد در وضعیت جامعه خود، کشور خود و زندگی خود تحول ایجاد کند، باید این تحول را ابتدا در خود آغاز کند؛ تحول اخلاقی و درونی، رفتن به سوی صفا و انسانیت، عبودیت پروردگار و تسلیم (شدن) در برابر اراده خداوند عالم و آفریننده هستی؛ که این تحول، سعادت انسان ها را تضمین می کند.
حضرت آیت اللّه خامنه ای، بر تحول درونی در آغاز هر سال تأکید می کند و می فرماید: تحول هر سال جدید شمسی که مصادف با نوای تحول در عالم طبیعت می باشد، فرصتی است برای اینکه انسان به تحول درونی خود و به اصلاح امور روحی و معنوی، فکری و مادی خود بپردازد و این دعای شریفی که در آغاز سال می خوانیم، درس همین تحول است. در این دعا از خدای متعال درخواست می کنیم که در حال ما و در وضعیت روحی و نفسانی ما یک تحول و دگرگونی مبارکی ایجاد کند.
پیشوایان معصوم علیهم السلام همواره سفارش می کردند که همراه با تحول طبیعت، به دگرگونی اخلاقی خویش نیز همت گماریم. آغاز سال نو ايام عيد فرصت مناسبي براي صله رحم و رسيدگي به وضع خويشان و بستگان است كه اين نيز يكي از نشانه هاي اخلاق و سنن مرضيه اسلامي و انساني است. امسال شیعیان جهان، نوروزشان را برپا مى‌‏کنند اما جشن و سرور ندارند و در این ایام از یاد دختر رسول خدا و «ایام فاطمیه» لحظه‌‏اى غافل نمى‌‏شوند، غم شیعه با آجیل و لباس نو و… التیام نمى‌‏یابد و آرام نمى‌‏گیرد، آرامش در ظهور مهدى(عج) فرزندى از فرزندان زهراست، او که بیاید «روزمان»، نو مى‏‌شود و عید نوروز واقعى را جشن مى‏‌گیریم…. به امید آن روز
عبدالمهدی عزتی