قانون قضاء/تحقیق و بازجویی از متهم

در صورت حضور متهم یا جلب وی ، بدواً در مرجع انتظامی بازجویی اولیه از وی صورت می گیرد . در جریان بازجویی ابتدا لازم است تا از متهم با رؤیت کارت شناسایی معتبر احراز هویت شود یا به گونه ای دیگر نظیر مواجهه با شاکی یا تحقیق از مطلعین از هویت وی اطمینان حاصل آید . سپس نام و مشخصات و نشانی و شماره تماس وی پرسیده می شود .
قبل از شروع بازجویی مفاد ماده ۱۲۹ آئین دادرسی کیفری باید به متهم تفهیم گردد تا مراقب اظهارات خود بوده و در صورت تغییر نشانی در آینده ، اعلام نماید . در ادامه موضوع شکایت یا گزارش مطروحه علیه وی قرائت شده و از متهم خواسته شود تا دفاع و اظهارات خود را بیان نماید .
چنانچه متهم باسواد باشد می تواند شخصاً اظهارات و دفاعیات خود را بنویسد . سپس برگ تحقیق به امضاء یا اثرانگشت متهم رسیده و ذیل آن توسط افسر تحقیق با ذکر مشخصات و سمت امضا می گردد .
مطابق قسمت آخر ماده ۱۲۹ قانون آئین دادرسی کیفری سؤالات از متهم باید مفید و روشن باشد . سؤالات تلقینی یا اغفال ، اکراه و اجبار متهم ممنوع است . وفق بند ۱۱ قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی مصوب ۱۳۸۳ پرسش ها باید مفید و روشن و مرتبط با اتهام یا اتهامات انتسابی باشد و از کنجکاوی در اسرار شخصی و خانوادگی و سؤال از گناهان گذشته افراد و پرداختن به موضوعات غیر مؤثر در پرونده مورد بررسی احتراز گردد .
چنانچه متهم از دادن پاسخ یا امضای برگ بازجویی امتناع نماید مراتب در صورتجلسه قید و توسط مأمور تحقیق گواهی می شود .
پاسخهای متتهم بدون هرگونه تبدیل یا تغییر یا تحریف به همان صورت که بیان می شود باید نوشته شود و الا طبق ماده ۵۳۴ قانون مجازات اسلامی جرم محسوب می گردد  .
بند ۱۲ قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی مصوب ۱۳۸۳ د راین زمینه تکلیف نموده : پاسخ ها به همان کیفیت اظهار شده و بدون تغییر و تبدیل نوشته شود و برای اظهار کننده خوانده شود و افراد باسواد در صورت تمایل ، خودشان مطالب خود را بنویسند تا شبهه تحریف یا القا ایجاد نگردد .
همچنین در بندهای ۹،۷،۶و ۱۰ این قانون آمده است :
در جریان دستگیری و بازجویی یا استطاع و تحقیق ، از ایذای افراد نظیر بستن چشم و سایر اعضا ، تحقیر و استخفاف به آنان اجتناب گردد .
بازجویان و مأموران تحقیق از پوشاندن صورت و یا نشستن پشت سر متهم یا بردن آنان به اماکن نامعلوم وکلاً اقدام های خلاف قانون خودداری ورزند .
هرگونه شکنجه متهم به منظور اخذ اقرار یا اجبار او به امور دیگر ممنوع بوده و اقرارهای اخذ شده بدین وسیله حجیت شرعی و قانونی نخواهد داشت .
تحقیقات و بازجویی ها ، باید مبتنی بر اصول و شیوه های علمی و قانونی و آموزش های قبلی و نظارت لازم صورت گیرد و با کسانی که ترتیبات و مقررات را نادیده گرفته و در اجرای وظایف خود به روش های خلاف آن متوسل شده اند ، بر اساس قانون برخورد جدی صورت گیرد .
در خاتمه این بخش لازم به ذکر است در صورتی که متهم ، زن باشد بهتر است توسط مأموران زن از وی تحقیق گردد .

محمدولی سلطانی گلوردی
کارشناس ارشد  حقوق

دیدگاه های این مطلب

3 نفر دیدگاه خود را در مورد این خبر بیان کردند. شما نفر بعدی باشید

  1. امیر حسین سلطانی گلوردی در گفت:

    *سلام من امیر حسین سلطانی گلوردی هستم(آقای محمد ولی سلطانی گلوردی )من و پدرم همیشه مطالب زیباوآموزنده شمارا دنبال میکنم اگر میشود مطالب بیشتری رابنویسید*

  2. سلام.
    امیدوارم با تصویب و اجرایی شدن قانون آیین دادرسی کیفری جدید سایر نواقص برطرف گردد.

  3. سلام.چرا در محیط کوچک. شهرستان،باید قانون فرق کند وبا ابروحسیت یک مسلمان بازی شود چون من بنگاه دارم و ایشان فرهنگیست،حال که مردم عا دی هرکدام کارشناسان،مگر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در شهرستان های بردسکن فرق میکند؟راهش چیست؟ عاجه زانه کنم وراهنمای میخواهم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *