حماسه اقتصادی چه شد ؟/ محمد جواد مبینی سوچلمایی

مقام معظم رهبری در ابتدای سال ۱۳۹۲ این سال را سال “حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی” نامگذاری کردند و فرمودند: «امیدواریم به فضل پروردگار، حماسه‌ی اقتصادی و حماسه‌ی سیاسی در این سال به دست مردم عزیزمان و مسئولان دلسوز کشور تحقق پیدا کند.»
در نام گذاری سال‌های اخیر نیز اقتصاد مورد تأکید مقام معظم رهبری بوده و موید آنهم نام گذاری‌هایی با عناوین “اصلاح الگوی مصرف”، “همت مضاعف، کار مضاعف”،‌”جهاد اقتصادی”، ” تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی”،”حماسه ساسی وحماسه اقتصادی” است.
رهبر انقلاب برای پنجمین سال متوالی در نام‌گذاری سال ها ، “اقتصاد” را محور قرار دادند و از مسئولان و مردم خواستند در کنار تحقق حماسه سیاسی به حماسه اقتصادی هم بپردازند؛ قسمت اول شعار امسال با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و حضور ۳۱ میلیونی مردم کشورمان در انتخابات و راهپیمایی بی نظیر ۲۲ بهمن ۹۲ محقق شد و ماند قسمت دوم و حماسه اقتصادی.
هم اکنون ۱۱ ماه از سال ۱۳۹۲ می گذرد و کشورمان روزهایی را سپری می کند که دولت یازدهم تازه کار و تازه نفس و در حال جابه جایی مدیران کشوری و استانی و شهرستانی می باشد و این تغییرات و جابه جایی ها هم در طولانی شدن عدم توجه به حماسه اقتصادی می افزاید.
* رهبر انقلاب: حماسه اقتصادی باید شروع شود
حضرت آیت الله خامنه ای ۳۰ تیرماه ۱۳۹۲ در جمع کارگزارن نظام درخصوص اولویت های کنونی کشور تأکید کردند: مسئولان کلان،سیاستگذاران و همه مسئولان کشور باید در شرایط فعلی تمرکز و توجه خود را بر دو اولویت اصلی یعنی مسئله اقتصاد و پیشرفتهای علمی قرار دهند.
ایشان در تکمیل فرمایشاتشان تأکید داشتند که “حماسه اقتصادی یکی از بخش های شعار امسال بود که امیدواریم همانگونه که حماسه سیاسی تحقق یافت، حماسه اقتصادی نیز با همت مسئولان انجام گیرد”.
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه خاطرنشان کردند: “البته حماسه اقتصادی کار کوتاه مدت نیست اما باید شروع شود”.
تأملی در این بند از فرمایشات مقام معظم رهبری در جمع کارگزاران نظام نشان می دهد که با وجود اهمیتی که ایشان برای حماسه اقتصادی قائل هستند ولی هنوز اقدامات عملی به منظور تحقق حماسه اقتصادی شروع نشده است.
و این نکته نشان می دهد که با توجه به پایان فعالیت دولت دکتر احمدی نژاد(دولت مهر) و آغاز فعالیت دولت دکتر روحانی(دولت تدبیر و امید)، عملاً تحقق حماسه اقتصادی به دولت دکتر روحانی موکول خواهد شد و اینبار کابینه یازدهم باید در یک ماه باقی مانده از سال ۹۲ برای حماسه اقتصادی باید گام عملی بردارد.
* حماسه اقتصادی به دولت تدبیر و امید رسید
تحقق حماسه اقتصادی نیازمند این است که دولت دکتر روحانی در گام اول چالش‌های اصلی اقتصاد ایران را شناسایی و نسبت به رفع آنها اقدام کند، البته از آنجایی که ۱ ماه بیشتر به پایان سال جاری باقی نمانده باید گفت که ضرورت اصلی و اول تحقق بخش دوم شعار امسال حرکت جهادی مردان کابینه یازدهم باید باشد.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که هم اکنون اولویت‌های اول اقتصاد ایران عبارت است از “کنترل تورم و گرانی‌های لجام گسیخته”، “مدیریت نقدینگی و مهار بازار سرکش ارز”، “هدفمندی یارانه‌ها”، “بازارهای بورس، مسکن،‌خودرو و …”، “حمایت از تولید ملی” ، “تدبیری برای رفع بیکاری و توسعه اشتغال” و … .
ناگفته پیداست که کنترل و مدیریت تورم و نقدینگی در دولت تدبیر و امید مستلزم اتخاذ سیاست‌های پولی و مالی مناسب و متناسب با شرایط روز اقتصاد ایران است؛ از همین رو ضروری است در گام اول کابینه دکتر روحانی تدبیری برای برون رفت از وضعیت موجود و فروکش تورم و گرانی اتخاذ کند و در گام بعد و با سیاستی مدون برنامه‌ریزی برای هدایت نقدینگی سرگردان و جلوگیری از انباشت پول‌های مردم در بازارهای مجاور داشته باشد.
* ضرورت توجه دولت تدبیر و امید به جدایی اقتصاد ایران از نفت
همچنین توجه به این نکته ضروری است که یکی از دلایل اصلی که اقتصاد ایران الان به اینجا رسیده وابستگی به نفت و درآمدهای نفتی است و این امر همواره طی سال‌های اخیر مورد نقد مقام معظم رهبری بوده چراکه ایشان بارها بر ضرورت اقتصاد غیر نفتی تأکید کرده‌اند.
رهبر انقلاب در ارتباط با وابستگی اقتصاد ایران به نفت بارها در سخنانی به مسئولان وقت گفته‌اند که گامی در جهت اقتصاد غیر نفتی برداشته شود؛ ایشان در یکی از سخنان خود فرمودند “من سال‌ها پیش این را گفتم که یکى از آرزوهاى من این است که یک روزى ما بتوانیم کشور را جورى اداره کنیم که حتى اگر لازم بود، یک قطره نفت هم صادر نکنیم و کشور اداره شود. این چیزى است که تا امروز پیش نیامده است. البته کار آسانى هم نیست”.
مقام معظم رهبری نخستین روز از فرودین امسال در حرم مطهر رضوی فرمودند ” اقتصاد ما دچار این اشکال است که وابسته‌ی به نفت است. ما باید اقتصاد خودمان را از نفت جدا کنیم؛ دولتهای ما در برنامه‌های اساسیِ خودشان این را بگنجانند. من هفده هجده سال قبل به دولتی که در آن زمان سر کار بود و به مسئولان گفتم کاری کنید که ما هر وقت اراده کردیم، بتوانیم درِ چاههای نفت را ببندیم. آقایانِ به قول خودشان “تکنوکرات” لبخند انکار زدند که مگر میشود؟! بله، میشود؛ باید دنبال کرد، باید اقدام کرد، باید برنامه‌ریزی کرد. وقتی برنامه‌ی اقتصادی یک کشور به یک نقطه‌ی خاص متصل و وابسته باشد، دشمنان روی آن نقطه‌ی خاص تمرکز پیدا میکنند”.
همانطور که در بالا بندهایی از فرمایشات مقام معظم رهبری درباره وابستگی اقتصاد ایران به نفت مورد اشاره قرار گرفت، باید گفت که طبعاً یکی از اولویت‌های دولت دکتر روحانی باید این باشد که اقتصاد ایران را از نفت جدا کنند. مطمئناً برداشتن هر گونه گامی برای جدایی اقتصاد ایران از نفت به معنای حرکت در جهت تحقق حماسه اقتصادی تلقی خواهد شد.
و در پایان اینکه آیا شعار سال ۹۳ هم جنبه اقتصادی خواهد داشت ؟

“محمد جواد مبینی سوچلمایی”