چرا افزایش جمعیت لازم است؟

تأکید بر افزایش هدفمند و مدیریت شده جمعیت کشور، مدتی است ازجمله رویکردها و راهبردهای کلان نظام تعریف شده است و تدابیر وسیعی نیز برای تحقق اهداف این رویکرد مهم اندیشیده و اجرا می‌شود.
در این میان یکی از موضوعاتی که باید به آن به‌صورت ویژه و خاص پرداخت، تقویت کانون خانواده به‌عنوان نهاد مولد جمعیت و بستر تولید ظرفیت جمعیتی با کیفیت است. توجه به این کانون از آن رو مهم است که مزایا و فواید افزایش جمعیت در هر کشوری ازجمله ایران زمانی به سپهر تأثیرگذاری راه پیدا می‌کند که این جمعیت از کیفیت و قابلیت‌های کافی برخوردار باشد. به‌عبارت دیگر افزایش زاد و ولد و تکثیر جمعیت یک کشور در شرایطی که این جمعیت از نظر سلامت جسمی و روحی، توانایی‌های فکری و بدنی و آموزش‌های مدنی و اخلاقی دارای حداقل‌های لازم باشند،

می‌تواند اهداف مدنظر از فزونی جمعیت را بیش از پیش محقق سازد. ناگفته پیداست که اجتماعی کسل، تنبل، بیمار، فاقد مهارت‌های فردی، ناآشنا با آموزه‌های زندگی جمعی و… هرقدر که پرتعدادتر باشد چالش‌آفرین‌تر و حاشیه‌سازتر خواهد بود. ازاین‌رو تردیدی وجود ندارد که در کنار و همراستا با تشویق برای همراهی و همدلی بخش مولد جمعیت در کشور که به‌صورت بالقوه امکان مشارکت در تحقق راهبرد افزایش جمعیت را دارند باید اقدامات بایسته در راستای کیفی‌سازی‌ جمعیت نیز انجام پذیرد.

از میان انبوه اقداماتی که باید و می‌توان برای افزایش سطح کیفیت جمعیت انجام داد، توجه ویژه به کودکان به‌عنوان عناصر و عوامل آینده ساز کانون خانواده و جامعه است. واقعیت این است که کودکان امروز نه‌تنها بازیگران بالقوه در سپهر آینده کشور هستند و سرنوشت کشور را جز اراده و پسند و تلاش آنان رقم نخواهد زد، خود در روزگاری نه چندان دیر و دور باید و می‌توانند ادامه‌دهنده راهبرد کلان افزایش جمعیت باشند.

بر همین مبنا نیز تلاش و برنامه‌ریزی برای ارتقا و افزایش سطح کیفی زندگی، آموزش، تربیت، رشد جسمی و روحی و… کودکان در واقع سرمایه‌گذاری برای بهبود تراز کیفیت زندگی و جمعیت در آینده کشور است. با وجود اهمیت و حساسیت این موضوع اما متأسفانه آنگونه که باید و شاید به مقوله حمایت و هدایت کودکان از سوی نهادهای حاکمیتی و تشکل‌های مردم نهاد توجه لازم مبذول نمی‌شود.

وجود و در کمال تأسف تداوم و تزاید پدیده کودکان کار، رشد آمارهای کودک‌آزاری، غفلت از سلامت و تغذیه کودکان و… از نشانه‌ها و پیامدهای این کم‌توجهی است. از سوی دیگر این واقعیت نیز غیرقابل‌انکار است که رسیدگی و اقدام برای سر و سامان دادن به معضل کودکان کار و… از توان و ظرفیت دولت‌ها و اساساً نهاد حاکمیت به تنهایی خارج است و این تشکل‌های مردم نهاد هستند که باید وارد گود شوند. سازمان‌ها و تشکل‌های مردم نهاد می‌توانند با استفاده از ظرفیت‌های بالای خود و البته با بهره‌مندی از فضای مساعدی که باید نهادهای حاکمیتی و دولت و نهادهای عمومی نظیر شهرداری برایشان فراهم آورند در قالب نهادهایی حمایت‌کننده از کودکان و… نقش کلیدی خود را در افزایش کیفیت جمعیت آینده کشور ایفا کنند.

فاطمه دانشورعضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهرتهران