مرز بی تفاوتی و همزیستی کجاست؟بقلم مطهری فرد
تاریخ انتشار خبر : ۰۰/۰۸/۱۸
مرز باریکی بین پلورالیسم و همزیستی مسالمت آمیز و بی تفاوتی و تحمل مخالف هست، درست است که شُل حجاب و بی حجاب، نماز خوان و بی نماز و مشروب خوار و فرد سالم، همه فرزندان این ملت اند.
اما وظیفه ما در برابر رفتار درست و غلط چیست؟
بنده نگران دو انحراف در این کشاکش هستم، یک اینکه تاکید بیش از حد روی زندگی مسالمتآمیز، منجر به حذف معنای خوب و بد بشود و دوم تاکید بیش از اندازه بر روی تفاوتها، منجر به شکاف اجتماعی و خشونت بشود.
احساس میکنم تا در این مسائل چالشی و سخت به تفاهم نرسیم و موضوعات محل اختلاف را تشریح نکنیم، وحدت و وفاقی شکل نمیگیرد، بلکه این خطر وجود دارد که در اثر همزیستی منفعلانه، یک گروه تدریجا زیر بار هژمونی و سر و صدای گروه دیگر محکوم به سکوت و خفقان بشود و دائم عقب نشینی کند و گروه دیگر دائم پیشروی، آن هم نه بر مبنای دینامیسم خودجوش جامعه، بلکه بر مبنای جنگ رسانهای و شعبده بازی های مدیران افکار عمومی.
ادعای پژوهشی ندارم اما مشاهداتم این گزاره را تایید میکند که روز به روز طیف منتسب به مذهب برای حفظ تعاملات اجتماعیاش مجبور شده است از اصولش کوتاه بیاید، از پذیرش تردد یک موجود از نظر فقهی نجس در محیط زیست روزمره اش (سگ) تا شرکت در مجالسی که مشخصا عقلانیت دینی اش آن را منع کرده تا تغییر کامل در پوشش و رفتار.
اگه روز به روز این همزیستی مسالمتآمیز تبدیل به مارپیچ سکوت برای یک طرف و تسلط یک طیف دیگر بشود، بدون اینکه طیف مقابل اثر متقابل معنی داری بگیرد چه؟
چه اینکه برخی مشاهدات نشان میدهد که ارتباطات بین این دو طیف عموما یک طرفه و از سمت مذهبی ها به سمت دیگر است. مثلا پژوهشی که روی توییتر و اشتراکات تعاملی دو طیف شده بود، نشان میداد بیش از ۹۰ درصد اکانت های اصطلاحا، اصلاحطلب هیچ تعاملی با جامعه اصطلاحا ارزشی نداشتند اما این عدد در آن سمت خیلی کمتر بود.
از طرف دیگه خطر قطبیدگی جامعه هم به هیچ وجه قابل کتمان نیست، هنوز روزگار تلخ تر از زهر بعد از حوادث سال هشتاد و هشت را فراموش نکردهایم.
سوال اینجاست این مرز باریک و دقیق چطور تعریف میشود و چطور باید از این هر دو جلوگیری کرد:
بیتفاوتی و قطبیدگی
نگارنده سطور پاسخ این پرسش را دارد اما تمایل دارد راهکار و پاسخ دستگاه ها و نهادهای با بودجه های تپل فرهنگی را ابتدا دریافت کند.
البته مخاطبان گرامی هم می توانند در پاسخ مشارکت کنند و نظر خود را با ما در میان بگذارند.
ارادتمندتان محمدصادق مطهری فرد