« علم‌گرداني» هنوز در هزار جریب نکا پررونق است
تاریخ انتشار خبر : ۰۰/۰۶/۷
علم‌گرداني با وجود اظهار نظرهاي مختلف درباره اين بخش از مراسم عزاداري سالار شهيدان هنوز در بخش‌هايي از شهرهاي شرق مازندران بخصوص در شهرستان نکا اجرا مي‌شود.
با فرارسيدن محرم و آذين‌بندي اماكن مقدس و مذهبي در شهر و روستاهاي نكا نيز با شور و شعور خاصي برگزار است و مردم اين ديار نيز با سيه پوش‌كردن خود و خانه‌ها و بازار، به برگزاري مراسم و عزاداري براي سرور و سالار شهدا، حضرت امام حسين (ع) مي پردازند. برگزاري مراسم زيارت عاشورا از جمله برنامه‌هايي است كه به‌طور مستمر در مساجد و تكايا برگزار مي‌شود و بهره‌مندي از خطبا و روحانيون در اين ماه، از جمله برنامه‌هاي محوري است. در نكا تمام تكايا مساجد و خانه‌ها از چند روز پيش از ماه محرم سياه پوش مي‌شوند و از روز اول ماه محرم مراسم عزاداري آغاز مي‌شود مردم در دسته و هيئت‌هاي زنجيرزني و سينه‌زني به مساجد و تكايا مي‌روند و كساني كه نذر دارند نذورات خود را اعم از برنج، آش، خرما، شربت، و غذا .. بين مردم پخش مي‌كنند. * روز هفتم محرم و علم گرداني در نكا روز هفتم محرم، از جمله روزهايي است كه برنامه‌هاي خاصي در اين روز در شهرستان نكا برگزار مي‌شود كه مهمترين آن، علم‌گرداني است كه معمولاً در بسياري از نقاط مازندران و برخي از نقاط كشور معمول است. در اين مراسم علم‌گرداني، عده‌اي از جوانان با بلند كردن علم و گرداندن آن در منازل و بازار و برگزاري نوحه‌خواني و سينه‌زني، جلوه خاصي به آيين عزاداري در ماه محرم مي‌بخشند. افراد علم‌گردان در نكا، علم را به تك تك خانه‌هاي اهالي مي‌برند و اين روز براي مردم خيلي مهم است چرا كه در اين روز، مردم خانه‌ها را تميز مي‌كنند و منتظر علم مي‌مانند و با اسفند و قرباني كردن جلوي علم از آن استقبال مي‌كنند و علم را داخل خانه مي‌آورند و با يك سيني شكلات و شيريني و ميوه از آنان پذيرايي مي‌كنند و مبالغي را نيز به عنوان نذري بر روي علم مي‌گذارند و آن پول را خرج عمران و تميزي مسجد مي‌كنند. در اين مراسم، همچنين افرادي كه از قبل نذر و حاجتي داشته و دارند، پارچه‌هايي را دور علم مي‌بندند و عده‌اي نيز پارچه يا روسري دور علم را براي رفع حاجت براي خود نگه داشته و سال بعد كه حاجت روا شدند، آن روسري را همراه با نذري كه كرده اند به مسجد تحويل مي‌دهند. البته در برخي از منازل نيز آب گرفتن از علم نيز مرسوم است بدين صورت كه اهل خانه علم را با يك پارچ آب مي‌شويند و آن آب را همه اهالي خانه مي‌خورند. *روز نهم محرم و تاسوعاي حسيني روز نهم محرم كه به تاسوعاي حسيني معروف است نيز از منزلت ويژه‌اي در اين ديار برخوردار است چراكه در اين روز مردم با دسته‌روي و سينه‌زني در خيابان‌ها و عزاداري در مساجد، براي مردگان خود نيز خيرات مي‌كنند و اين از آداب متداول نكايي‌هاست. البته در اين روز برنامه‌هاي خاصي در روستاهاي نكا برگزار مي‌شود و اطعام‌دهي روستاها، در اين روز از آداب و رسوم متداول اين شهرستان است و معمولا اهالي روستاها در روز عاشورا، تنها در محلات خود به دسته‌روي مي‌پردازند، بدين‌گونه كه به دو دسته بالا محله و پايين محله تقسيم شده و به دسته روي و عزاداري مي‌پردازند. بخشدار هزارجريب نكا در رابطه با آداب و رسوم مردم هزارجريب نكا در محرم مي‌گويد: روستاهاي بالا دست هزارجريب ، داراي عشق و علاقه وصف ناپذيري در اين ايام هستند بطوريكه از همان شب اول مساجد مملو از جمعيت است و مراسم نوحه‌خواني، سينه‌زني، دسته روي و اطعام دهي برگزار مي‌شود. سيد مهدي ميري بيان داشت: روز نهم محرم از ويژگي خاصي در هزارجريب برخوردار است بدين صورت كه دسته‌روي از هر روستا انجام و روستاهاي مختلف با هماهنگي از قبل تعيين شده بر مزار شهدا و امامزاده‌ها حاضر مي‌شوند و اطعام دهي وسيع در امامزاده‌ها برگزار است. وي ادامه داد: در اين روز دسته‌هاي مختلف عزاداري با مراسم نوحه‌خواني و زنجيرزني به مزار شهدا و امامزاده‌ها مي‌آيند در اين روز كسي كه در آن سال مرده باشد علم بر مزار آن مرده مي‌برند. ميري خاطرنشان كرد: سلام دادن علم و علامت‌هاي مخصوص عزاداران هر محل و روستا از جمله آداب و رسومي است كه در اين ديار مرسوم است و دسته‌جات مختلف به محض ورود به مزار شهدا و امامزاده‌ها، اين آيين مقدس سلام علم را با پايين كشيدن سر علم به سمت مزار شهدا، امام زاده‌ها و همچنين علم و علامت‌هاي ديگر با نظم خاصي انجام مي‌دهند. *دهم محرم و روز عاشورا روز عاشورا از مهمترين روزها در شهرستان نكاست، بطوريكه تمام مساجد و هيئت مذهبي اين شهرستان در اين روز به خيابان‌ها آمده و به دسته روي، نوحه‌خواني، سينه زني و زنجيرزني مي‌پردازند و بعد از گذشتن از خيابان‌ها و ميادين اصلي شهر به مزار شهدا رفته و به شهدا و اهل قبور اداي احترام مي‌كنند. در شهر مراسم عاشورا با اقامه نماز ظهر در مصلي و يا مسجد جامع و صرف غذا در روز عاشورا همراه است و مراسم شام غريبان نيز با جلوه خاصي در مزار شهدا و در مساجد اين شهرستان با روشن كردن شمع، قرائت فاتحه و قرآن و عزاداري برگزار مي‌شود. اما روز عاشورا در هزارجريب نكا از جلوه خاص ديگري برخوردار است به طوري كه مردم در اين روز با عزاداري‌هاي مختلف، گرد هم آمده و در بعدازظهر روز عاشورا، مراسم آتش زدن خيمه‌ها را برگزار مي‌كنند. اين مراسم از برنامه‌هاي متداول روز عاشورا در هزارجريب است كه طرفداران بسياري داشته و بسياري از افراد از شهرها به روستا رفته و اين مراسم را برگزار مي‌كنند. اهالي روستاهاي نكا در عصر عاشورا با برپاكردن خيمه‌هايي در كسوت خيمه‌هاي اهل بيت (ع) و به آتش كشيدن خيمه‌ها، در واقع خاطره عاشورا را براي مردم به تصوير مي‌كشند و با تعزيه‌خواني جلوه خاصي به اين مراسم مي‌بخشند كه داراي شور بسياري است كه به نوعي شام غريبان اهل بيت امام حسين (ع) را از عصر عاشورا آغاز كرده و تقريبا بعد از نماز مغرب و عشا به پايان مي‌رسانند. * روز يازدهم محرم در نكا در روز يازدهم محرم نيز مراسم خاصي در روستاي چلمردي نكا برگزار مي‌شود كه همه مردم از روستاهاي مختلف بر حسب آيين و سنت قديمي است كه تعزيه خواني و عزاداري برپا شده و همه خانواده‌ها پذيراي مهمانان فراواني از شهر و روستاهاي اطراف هستند.
گزارش از مریم نظری
عکس : امرالله یداللهی روستای ورپام 
.gif)
.gif)
