سی حدیث نامدار حدیث بیست و پنجم : « مکارم اخلاق ». پژوهش و نگارش: استاد احمد خیرخواه
تاریخ انتشار خبر : ۹۸/۰۳/۱۱
قالَ (ص): عَلَیْکُمْ بِمَکارِمِ الاْخْلاقِ، فَإنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ بَعَثَنی بِها، وَ إنَّ مِنْ مَکارِمِ الاْخْلاقِ: أنْ یَعْفُوَالرَّجُلُ عَمَّنْ ظَلَمَهُ، وَ یُعْطِیَ مَنْ حَرَمَهُ، وَ یَصِلَ مَنْ قَطَعَهُ، وَ أنْ یَعُودَ مَنْ لایَعُودُهُ. أمالی طوسی: ج ۲، ص ۹۲، بحارالأنوار: ج ۶۶، ص ۳۷۵، ح ۲۴.
فرمودند: بر شما باد رعایت مکارم اخلاق، که خداوند مرا بر آن ها مبعوث نمود، همانا ـ برخی از آنها ـ عبارتند از: انسان کسی که بر او ظلم کند را ببخشد، و کسی که او را نسبت به چیزی محروم گرداند عطا نماید، و نسبت به شخصی که با او قطع دوستی کند رابطه دوستی داشته باشد، و شخصی که به دیدار او نیاید به دیدارش برود.
اهمیت حدیث:
این حدیث را محدثان بزرگی مانند شیخ طوسی و علامه مجلسی در آثار خود آورده اند .
نکته ها:
۱- مکارم اخلاق ضرورت ذات انسان است.
۲- اسلام آیین مکارم اخلاق است.
۳- قرآن کتاب مکارم اخلاق است.
۴- حضرت محمد(ص) پیامبرِ مکارم اخلاق است.
۵- مکارم اخلاق فلسفه بعثت پیامبر اعظم (ص) است.
۶- مکارم اخلاق بالاترین حکمت بعثت همه انبیاست.
۷- عفو یکی از مکارم و فضائل اخلاقیست.
۸- عفو و گذشت ستم دیدگان نسبت به ستم کنندگان نشانه فضیلت اخلاقی آنانست.
۹- پیامبر(ص) الگوی عفو و گذشت بشریت است.
۱۰- منطق قرآن و سیره پیامبر (ص) مبتنی بر عفو و گذشت ستمگران از جانب مظلومان است.
۱۱- خداوند اولین عفو کنندگان است.
۱۲- معنای « بسم الله الرحمن الرحیم » این است (بنام خدای گذشت کننده و مهربان ) – نسبت به گناهکاران – !
۱۳- پیامبر (ص) اولین انسانِ بخشنده خطا کاران است، خطا کار ستمگراست.
۱۴- اگر مسلمانان به اولین آیه قرآن کریم عمل می کردند و بخشنده خطا کاران بودند، آمار زندایان بطور چشمگیری کاهش می یافت.
۱۵- ما چقدر بی انصافیم وقتی که دوست داریم خدا ما را بسیار گذشت کند، اما دوست نداریم خطا کاران را هرچند اندک گذشت کنیم.
۱۶- عفو ستمگر از سوی ستم دیده نشانه کرامت و بزرگواری شخص ستم دیده است.
۱۷- کینه توزی و انتقام بر خلاف مکارم اخلاق است.
۱۸- فقط انسان بهرمند از مکارم اخلاقی می تواند بفهمد که عفو ستمگر زیباست و انتقام از او زیبا نیست!
۱۹- تنها انسان برخوردار از فضیلت اخلاقی می داند که بخشش به تنگ نظران زیباست !
۲۰- انسان های صاحب سجایای اخلاقی همواره صله ارحام و دیدار با خویشاوندان را پاس می دارند.
۲۱- عفو ستمگران و عطا به بخیلان و صله خویشاوندان و دیدار روی گردانان ، از مکارم اخلاق مورد توصیه حضرت محمد (ص) است.
۲۲- اخلاق، عطرخوشبوی خداست و ریشه فضائل اخلاقی در بهشت است.
آرزومند سلامت ، سعادت و سرافرازی
روز بیست و ششم ماه میهمانی خدا ۱۴۴۰ ق
برابر با یازدهم خرداد ۱۳۹۸ ش