بہ بھانہ شروع بکار شوراھای پنجم/سجادی
تاریخ انتشار خبر : ۹۶/۰۵/۳۰
بررسی چالشھا وآسیب ھای شوراھای اسلامی شھرھا وروستاھا
تشکیل سازمانھای جمعی برای کمک بہ ادارہ ی شھرھا وروستاھا قدمت چندین سالہ دارد۔
سابقا انجمن ھای بلدی،انجمن ھای شھر و امثالھم ،عھدہ دار رسالت امروز شوراھای اسلامی بودند۔
پس از انقلاب اسلامی پدیدہ ی شوراھا بہ عرصہ قانون اساسی راہ پیدا نمودہ ودر دولت اصلاحات بہ عرصہ عمل رسیدہ وشوراھای اسلامی شھر وروستاھا جزء یکی از ارکان نظام وادارہ ی امور کشور قرار گرفتند۔
تشکیل نھاد شوراھا یکی از نقاط درخشان کارنامہ ی اصلاحات تعبیر می شد کہ علی الاصول بہ شکل ایدہ آل،بخشھایی از قدرت از دولت منتزع ودر قالب پارلمان محلی و بہ نمایندگی از سوی مردم وبہ یک نھاد تصمیم گیرندہ بہ نام شوراھا منتقل شدہ است۔
با ویژگی و ظرفیت ھایی کہ قانون اساسی برای این نھاد برشمردہ است انتظار می رفت :
۱-بہ دلیل برخورداری از ماھیت محلی وآشنایی چھرہ بہ چھرہ با مردم بسیاری از مشکلات موجود شھری سریع تر وبہ دور از دیوان سالاری مرتفع می شد۔
۲-باتشکیل این نھاد و با حذف تصدی ھای گستردہ ی دولت،بخشھای زیادی از بار دولت،کاھش پیدا می نمود ورابطہ ی دولت با مردم ومتقابلا رابطہ ی مردم با دولت سھل تر و شفاف تر می شد۔
۳-علی القاعدہ منتخبین مردم، ضمن استفادہ از ظرفیت ھای بومی ومحلی و با پیگیری اعتبارات دولتی،پیشرفت وآبادانی شھر ھا وروستاھا را بھتر از این رقم می زدند۔
۴-مدیریت در قالب اجماع نخبگان نہ تنھا رہ گشای بسیاری از بن بست ھا،نارسایی ھاوناھماھنگی ست بلکہ می تواند نمادی از ھمدلی وتمرین الگویی از مدیریت جمعی باشد کہ متاسفانہ این انتظار ھم برآوردہ نشدہ است۔
۵-نمایندگان مجلس ،فرمانداران وشوراھا سہ رکن اصلی توسعہ وپیشرفت یک منطقہ می توانند باشند کہ با حمایت معنوی ائمہ محترم جمعہ،ظرفیت عظیمی را شکل دادہ ومی توانند درتوسعہ وعمران نقش خوبی را داشتہ باشند کہ متاسفانہ این ھماھنگی ھا نیز چندان احساس نمی گردد۔
با عنایت بہ اینکہ چھار دھہ از عمر شوراھای اسلامی شھرھاو روستاھا می گذرد این نھاد ھنوز جایگاہ واقعی خود راپیدا ننمودہ و نتوانستہ گرھی از مشکلات و معضلات شھرھا وروستاھا را آنچنانکہ شایستہ بود بگشاید۔
ضمنا نباید فراموش نمود کہ یکی از اھداف اصلی تشکیل شوراھا،سبک نمودن دولت وحذف بعضی تصدی ھاو موسسات وابستہ بہ دولت در رسیدن سریعتر بہ مطالبات مردمی بود کہ امروز متاسفانہ با ورود حدود بالای دویست ھزار نفر بہ این چرخہ،دولت را فربہ تر وتوقعات و مطالبات مردم بیشتر!!
وباز نباید فراموش کرد کہ ایجاد شوراھا قدم مھمی در جھت تحقق مردم سالاری محسوب می شد کہ متاسفانہ با وضعیت موجود اگر فکری نشود بہ نظر می رسد در جھت گامی بہ پس پیش میرود۔
این عدم موفقیت از منظر گوناگون قابل بررسی بودہ و می تواند ناشی از خلاء ھای قانونی-ساختاری غیر بھینہ و نامناسب وفرھنگ ناموفق مدیریت جمعی در کشور ویا اینکہ می تواند دلایل دیگری ھم داشتہ باشد کہ از حوصلہ ی بحث خارج می باشد و لذا در آستانہ ی شروع بکار شورای پنجم از برگزیدگان مردم انتظار میرود:
۱-از آسیب ھای رفتاری شامل وعدہ ھای غیر واقعی واقدامات بدون پشتوانہ فکری و عملی و عملزدگی پرھیز نمایند۔
۲-از شوراھا بعنوان پارلمان محلی یاد شدہ است واین بدان معنی است کہ در کنار ھستہ ھای مشاورہ وکارشناسان نخبہ،تصمیمات کلان راھبردی وتخصصی شھری باھمدلی وھمفکری دراین پارلمان تطبیق دادہ شود۔
۳-پرھیز جدی در جزئیات شھرداریھاو چنانچہ شوراھا وارد فضاھای دیگری شوند کارکرد اصلی خود را از دست دادہ وبہ شورای شھرداری ھا تعدیل پیدا خواھند نمود۔
۴-پرھیز از سیاست زدگی، ورود اعضاء شوراھا بہ کنشھای سیاسی جامعہ،آنھا را از وظیفہ ی ذاتی و قانونی خود دور نمودہ و بہ عقب می راند۔
۵-شوراھا را نباید سکویی برای ترقی فرض نمود چرا کہ موجب می شود کمتر برای رفاہ وشھر کار کنند فلذا رضایت جامعہ را بہ پایین ترین سطح خواھند رساند۔
۶-بخش زیادی از انتظارات مردمی از حیطہ ی وظیفہ ی شوراھا خارج است و جزء اختیارات دیگر دستگاہ ھاست وآن دستگاہ ھا نیز تحت امر شوراھا نیستند و ھیچ دستگاھی خود را پاسخگوی شوراھا نمی بیند کہ این یکی از اشکالات ساختاری شوراھاست کہ لازم است با کمک دیگر دستگاہ ھای مسئول در جھت فرھنگ سازی جامعہ تلاش شود تا موجب دلسردی مردم از نظام شورایی و وعدہ ھای دادی شدہ اعضاء شورا نگردد۔
۷-تشکیل شورای محلات بعنوان مکمل شوراھا یکی از اقدامات مناسب ومثبتی میباشند کہ می تواند شوراھا را بہ اھداف خود نزدیک نماید۔
۸-برنامہ ریزی در جھت برگزاری آموزش ھای تخصصی وعلمی در راستای ارتقاء سطح اعضاء شورا و تسلط آنھا نسبت بہ کار امری لازم وضروری بہ نظر می رسد۔
امیداوریم شورای عالی استانھا با ارائہ ی راھکار ھای مناسب و با ھمکاری دولت و مجلس شورای اسلامی وطرح در صحن علنی مجلس بتواند ھویت اصلی شوراھا را باز یابد۔انشاءاللہ
سید عبدلکریم سجادی از بهشهر