روز خبرنگار، بر تلاشگران عرصه اطلاع‌رسانی مبارکباد

تاریخ انتشار خبر : ۹۶/۰۵/۱۶

روز خبرنگار، بر تلاشگران عرصه اطلاع‌رسانی که رسالت خطیر آگاهی بخشی به افکار عمومی را صادقانه و بی‌دریغ بر دوش می‌کشند، مبارک باد
و نون و القم…
حرمت قلم و اندیشه چنان است که خداوند برای بشر به آن قسم یاد می کند و شعشعه ای از نور هدایت برای دستگیری آدمی روشن می کند که ای آدم و ای فرزند آدم تو آموخته شده اسماء الله و از لوح نگاشته خالق بی همتای خویشی و برای پرواز از تاریکی ظلمات جهل زمین هبوط گاهت نیز گریزی غیر از پناه به قلم و کتاب نداری…
و آخرین نامه هدایت خویش را برای تو کتابی بی شک و ریب فرستادم که به دیده یقین خود بنگری و ببینی تو را گریزی از هدایت به غیر از آن نیست.و شما خبرنگاران و اهالی رسانه آنزمان که قلم در دست به یاد خدا و برای خدا می نویسد تا کار خلق سامان گیرد و کژی ها راست و ناراستی ها هموار شود، سفیر هدایت و روشنی حق تعالی برای خاک نشینان عالم ناسوت اید.
روزتان مبارک، قلمتان خدایی و عاقبتتان خیر…
به بهانه روز خبرنگار…
به بهانه روز خبرنگار بر آن شدم تا باب درددل باز کنم و برخی نا گفته ها که چند سالی است بعنوان خبر نگار می بینم و برخی مشکلات خبر رسانی را عمیقا لمس نموده ام برزبان آورده و خود را تسکین دهم.
خبرنگار جماعت از قشرهایی است که شبانه‌روزی و همیشگی در قبال مسئولیت حرفه‌ ای خود به انعکاس مشکلات و مسائل قشرهای مختلف پرداخته، اما مشکلات صنفی و دیگر مشکلات آنان کم‌تر و بسیار اندک منعکس ‌شده است.
خبرنگاران در صادقانه‌ترین نگاه، وارد متن اخبار شده و افکار عمومی را به اعماق یک موضوع برده و اتفاقات را از جنبه‌های مختلف برای مخاطب بازگو می‌کنند.
همانگونه که خبرنگار دوست دارد مسئولان اطلاعات درست و مناسب را در اختیارش بگذارند،خبرنگار هم باید با رعایت امانت داری، صداقت و اطلاع رسانی مطلوب را مدنظر قرار دهد تا افکار عمومی را اقناع کند.
خداوند در قرآن می فرمایند، «قسم به قلم و آنچه می نویسد»، که این خود بیانگر اهمیت جایگاه و نقش قلم و نوشتن نزد نویسندگان است و خبرنگار باید این آیه را آویزه گوش خود قرار دهد که با تاسی از آموزه های دینی و رعایت اصول نوشتاری، زبان گویا، چشم بینا و گوش شنوای جامعه باشد و سعی نماید آنچه سخن می گوید به قلم آورده و بنویسد.

خبرنگار، پل ارتباطی بین مردم با مسئولان است. به همین خاطر انعکاس واقعیت ها و تواضع در نوشتن، اطلاع رسانی صادقانه و شفاف از وظایف اصلی خبرنگار خوب است.
خبرنگار متعهد، تشنه تعریف و تمجید هیچ‌کس نیست، چشمش به دست محبت و عنایت کسی دوخته نشده، به حداقل‌های رفاهی‌اش قانع است، با منافع مردم معامله نمی‌کند، چون دستش دراز نیست؛ به کارش عشق می‌ورزد و وقت می‌گذارد، ساعت کارش شبانه‌روزی است، دلخوشی‌اش، دلخوشی مردم است؛ خبرنگاری مردمی است که به مردمش، به جامعه‌اش، به وطنش، به اعتقاداتش، به دینش، به حقیقت و به صاحبان حق، هرگز خیانت نکرده و امین مردم است.
با اینکه این حرفه سرشار از حوادث و رویدادهای متفاوت است اما عشق به صفحه سفید و قلم‌های خستگی‌ناپذیر، گام‌های انگشت را به راهی می‌برد برای مردم، برای اینکه حقایق را به آنها برساند.
او تنها روزنه انعکاس خواسته‌ها و نیازهای یک جامعه است، هر چند که گاها و با بی مهری ها حرف‌های نگفته‌اش به بغض تبدیل می‌شود، اما او بازهم در میان گریه‌های گلویش بغض برخواسته را به اشک قلم می‌نگارد.
به هر حال ۱۷ مرداد نیز در دفتر خاطرات تقویم سال ۹۴ ورق می‌خورد و نه چهار راهی به یاد این روز بنر می‌خورد و نه حرف‌های ناقلان حرف جامعه به گوشی می‌رسد و صفحه بی‌روح کاغذ مورد اصابت لبه تیز خودکار قرار می‌گیرد و زجر دل‌نوشته‌های راوی و خون قلم به‌روایت خط‌ های در هم تنیده ثبت می‌شود و کاغذ تنها شنونده دردها می‌شود.
طور دیگر نگاه می‌کنم و می‌پرسم اصلا چرا باید شرایط جامعه و عرصه اطلاع‌رسانی به گونه‌ای شود که وقتی با برخی دوستان خبرنگار حرف می‌زنی، بنالند و بخواهند بروند سراغ یک کار به اصطلاح نان و آب‌دار؟ چه کسی می‌داند؟
اگر چه تا رسیدن به فرض مطلوب فاصله داریم اما امیدواریم راه و بستر موفقیت خبرنگاران بیش از پیش فراهم شود.
khabarnegar-1
اشاره

در هفدهم مرداد ماه سال ۱۳۷۷، محمود صارمی خبرنگار خبرگزاریِ جمهوری اسلامی، به همراه هشت نفر از اعضای کنسولگری ایران در مزار شریف افغانستان به دست گروهک تروریستی طالبان به شهادت رسید. به همین مناسبت، شورای فرهنگ عمومی، هفدهم مرداد ماه هر سال را به عنوان «روز خبرنگار» نامگذاری کرد. این روز ارزشمند اجتماعی، بر همه خبرنگاران، روزنامه نگاران و نویسندگان گرامی باد.
ابزار اطلاع رسانی

در روزگاری که از آن به عصر اطلاعات و فن آوری نام می برند، قطعا نقش خبرنگار به عنوان ابزار اطلاع رسانی، نقشی حیاتی و انکار نشدنی دارد. در دنیای کنونی با وجود فن آوری های ارتباطیِ پیشرفته و متعدد در امر دست یابی سریع به اطلاعات و منابع مختلف و با وجود درگیری هایی که به طور آشکار در بیشتر نقاط این کره خاکی فراگیر شده، کسب اطلاعات صحیح و قابل اطمینان، تنها از راه خبرنگارانی درست کار شدنی است. خبرنگاران که از مهره های اساسی این مهم به شمار می آیند، باید با قبول خطرهای فراوان،به واقعیت مسأله پی ببرند و آن را به مردمان برسانند.
ویژگی های خبر

حرفه خبرنگاری، باخبر سر و کار دارد و آن را به شیوه های گوناگون به مخاطبان خود می رساند. این خبر، باید ویژگی هایی داشته باشد تا مورد توجه بینندگان، شنوندگان و خوانندگان قرار گیرد. خبر خوب، خبری است که درست، روشن و جامع باشد. اگر خبر درست نباشد، مردم اندک اندک به خبررسان شک می کنند و منبع خبری خود را تغییر می دهند. در قرآن کریم هم می خوانیم: «اگر فاسقی برایتان خبری آورد، بدون تحقیق حرفش را نپذیرید». نیز خبر باید با صراحت و روشنی، و به دور از ابهام و کنایه به دست مخاطب برسد. هم چنین خبری کامل است که به پرسش هایی که برای مخاطبانِ خبر به وجود می آید، پاسخ بدهد.
خبرنگار؛ واسطه مردم و مسئولان

در دنیای کنونی که همگان سرگرم کار خویش اند و چندان به عملکرد حاکمان و نقد و بررسی آن ها توجه ندارند، این خبرنگاران رسانه ها هستند که با تیزهوشی ودقت، نقش واسطه بین مردم و مسئولان را ایفا می کنند. آن ها، از یک طرف درد دل مردم را می شنوند و به مقامات بالا انتقال می دهند، و از سوی دیگر، پاسخ های مسئولان را به آگاهی مردم می رسانند. نقد عملکرد خوب یا بد حاکمان در رسانه ها، از دیگر وظایف خبرنگاران است که به بالندگی نظام و نیز پاسخگو بودن مسئولان یاری می رساند.
خبرنگاران دفاع مقدس

به راستی چه کسی می داند در زمان دفاع و جنگ تحمیلی، آن هنگام که رزمندگان در جبهه ها زیر بمباران اطلاعاتیِ رسانه های غربی و عربی بودند، چه کسانی خطر را به جان می خریدند و از بین گلوله ها، خمپاره ها و میدان های مین، گزارش و خبر تهیه می کردند؟ به بنیاد شهید انقلاب اسلامی که مراجعه کنی، نام ۲۴۴شهید، ۵۰ جانباز و ۱۲ آزاده خبرنگار را ثبت شده می بینی. این عزیزان و همه خبرنگاران راست کردار دفاع مقدس، با از جان گذشتگی وارد معرکه نبرد حق علیه باطل می شدند و قلم و دوربین به دست، به ثبت وقایع می پرداختند تا آیندگان بدانند که جهانخواران و زورگویان چه بر سر ملت مظلوم و انقلابی ایران آورده بودند. یادشان هماره گرامی باد.
ویژگی های خبرنگار

به طور کلی خبرنگار در محل وقوع رویدادها، چشم و گوش رسانه و چشم و گوش مردم است. او باید با استفاده از ویژگی های خدادادی و نیز خصوصیاتی که در دوره های آموزشی دیده، به کشف حقیقت ها بپردازد و آن را در کمترین زمان به مخاطبان خود برساند. گاه خبرنگاران تیزهوشی پیدا می شوند که با توجه به حوادث پیش آمده و نیز تجربه های گذشته، به پیش بینی حوادث آینده می پردازند و به مردم، در مورد منافع ملی، اعتقادات و نیز فرهنگ حاکم هشدارهایی می دهند. خبرنگار خوب، خبرنگاری است که از خطر کردن نهراسد و همواره به دنبال کشف حقیقت باشد.
ذوق و استعداد

یکی از مهم ترین ویژگی های خبرنگار، داشتن عشق و علاقه و قریحه خبرنگاری است. بر این اساس، کسی باید وارد عرصه جذّاب و در عین حال پر مخاطره خبرنگاری شود که ضمن داشتن این استعداد ذاتی، از هنر واژه گزینی، شمّ خبری، حوصله زیاد و نگاه موشکافانه و دقیق نیز برخوردار باشد و با پرهیز از احساسات، بکوشد رویدادها را همان طور که اتفاق افتاده منتشر کند، نه آن طور که خود می خواسته اتفاق بیفتد.
سرعت

سرعت در تصمیم گیری و انتقال سریع خبر، از ویژگی های اساسی خبرنگاری است. حساسیت کار اطلاع رسانی، نیاز مخاطبان به دانستن سریع و به موقع خبرها برای اتخاذ تصمیم درست و نیز افزایش رسانه ها و رقابت میان آن ها، بر ضرورت «سرعت» در کار خبررسانی افزوده است. کمترین تعلل در انعکاس سریع رویدادها، به کاهش اعتبار رسانه و در ادامه، مرگ رسانه و بی خاصیت شدن آن می انجامد. البته باید توجه داشت که هیچ گاه نباید سرعت انتشار را جانشین صحت و درستی خبر کرد؛ زیرا دروغ پراکنی، در نهایت به ضرر کمپانی خبری خواهد بود و اعتماد مخاطبان را به رسانه کاهش خواهد داد.
حق طلبی

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله در حدیثی فرموده است: «حق را بگو و در راه خدا از ملامت هیچ ملامت گری نهراس». ویژگی حق محوری، حق طلبی و حق گویی، از مهم ترین ویژگی های یک خبرنگار موفق و خداترس است. در مقابل، سخن چینی، بدگویی و به جان هم انداختن مردمان، از ویژگی های نکوهیده ای است که هر انسان عاقلی از آن ها بیزاری می جوید. پس چه نیکوست که صاحبان بنگاه های خبری و نیز خود خبرنگاران، همواره به دنبال واقعیت باشند و از جنجال آفرینی و بد کردن مردم با هم بپرهیزند.
زندگی شهید محمود صارمی

شهید محمود صارمی، در سال ۱۳۴۸ در یکی از روستاهای اطراف بروجرد به نام «چهار بره» به دنیا آمد. شهید صارمی در کنکور سراسری، در رشته جغرافیای انسانی در دانشگاه تهران قبول شد و به همین علت تهران را برای زندگی برگزید. او پس از گذراندن چند ترم، از طریق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران راهی جبهه های نبرد حق علیه باطل شد و مدت هفده ماه در آن جا ماند و سپس به دانشگاه بازگشت و به ادامه تحصیل پرداخت. در سال ۱۳۷۰ مشغول به همکاری با خبرگزاری جمهوری اسلامی گردید و سال ۱۳۷۱، در حالی که به تحصیلات خود در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه شهید بهشتی ادامه می داد، ازدواج نمود.. او پس از چهار سال، به سمت دبیر سرویس فارسی ایرنا برگزیده شد. شهید صارمی در ۲۶ دی ماه سال ۱۳۷۵ به عنوان مسئول دفتر خبرگزاری ایرنا در افغانستان، راهی مزار شریف شد و حدود دو سال بعد، در هفدهم مردادماه ۱۳۷۷، در نهایت مظلومیت به دست گروه طالبان به شهادت رسید. یادش گرامی باد.
دوست خوب

شهید محمود صارمی، مردم مظلوم افغانستان را هم چون خانواده خود دوست داشت. او با آن ها بر سر یک سفره می نشست و از درد و مشکلات ایشان رنج می برد. محمود به قدری با آن مردم مأنوس شده بود که درد آن ها را درد خود می دانست و در سرمای زمستان، لباس های گرم خود را به ایشان می بخشید. همسر شهید صارمی در مورد او می گوید: «بهترین واژه ای که در مورد ایشان می توانم بگویم این است که شهید صارمی، یک دوست خوب برای من بود. او واقعا یک مدیر بود و در تمام مراحل زندگی، با برنامه ریزی عمل می کرد». پدر شهید صارمی هم در مورد او می گوید: «شهید صارمی در دوران کوتاه عمر پربار خود، سختی های فراوانی کشید. خانواده صارمی از او تنها به عنوان یک دوست یاد نمی کند، بلکه او را انسانی قوی معرفی می کند که در همه زمینه ها استعداد داشت و یکی از افتخارات مردم بروجرد بود».

امیرعلی آرین