ارزشیابی فرایندی نوین،درسند تحول بنیادین/اسماعیلی

تاریخ انتشار خبر : ۹۵/۱۱/۵

بسم الله الرحمن الرحیم
تحقق ارزش های و آرمان های متعالی انقلاب اسلامی مستلزم تلاش همه جانبه در ابعاد فرهنگی،علمی،اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است،وعرصه تعلیم و تربیت (آموزش و پرورش)از مهم ترین زیر ساخت های تعالی همه جانبه کشور و ابزار جدی برای ارتقای سرمایه انسانی شایسته کشور در عرصه های مختلف است.
با نگاهی به سیر تحول ارزشیابی(امتحامات)در ۹۳ ساله ایران نشان می دهد که حدوداً ۲۰آئین نامه مرتبط با ارزشیابی به تصویب رسیده است که با مطالعه آن می توان به سیر فکری و تحولات نظام آموزشی را در حوزه ارزشیابی تحصیلی آگاهی یافت.اولین سند معتبر به نظامنامه مکتب مربوط است به تاریخ ۲۰برج حوت سال ۱۳۰۲ه.ش که در پنجا و سومین جلسه شورای عالی معارف وقت تصویب شد،در طول ۹۳ سال گذشته شاهد فراز و نشیب های مختلفی در حوزه ارزشیابی(امتحانات) بوده ایم وآخرین آیین نامه ارزشیابی تحصیلی و تربیتی دوره راهنمایی مصوب جلسه ۷۵۰ شورای عالی آموزش و پرورش مورخ ۲۶/۴/۱۳۸۶که از مهر ۸۶ اجرایی شد است.
در مهم ترین اصل این آیین نامه در ماده یک آمده است که ارزشیابی تحصیلی بخش جدایی نا پذیر فرایند یاددهی- یادگیری است که داوری و قضاوت در مورد آموخته های و تغییر رفتار دانش آموز در جهت نیل به هدف های آموزش و پرورش بر اساس آن صورت می پذیرد و برای اولین بار در نظام آموزشی کشور لفظ آیین نامه امتحانات به آیین نامه ارزشیابی تحصیلی و تربیتی تغییر نام پیدا کرده است. در فصل هفتم سند تحول بنیادین راهکار ۱/۱۹ و۴/۱۹ با تاکید بر نظام ارزشیابی تضمین کیفیت در تعلیم و تربیت رسمی عمومی با تاکید بر ارزشیابی فرآیند محور در ارتقای پایه تحصیلی تاکید شده است.در۹۳۲ جلسه شورای عالی آموزش و پرورش با موضوع افزایش سهم ارزشیابی فرآیندی و مستمر هم تلاش شده است تا مرجعیت معلم در تمام حوزه های تحصیلی و فرآیند یاددهی- یادگیری به طور محسوس حفظ گردد.
با این پیشینه و رویکرد جدید در فرایند ارزشیابی در آینده ای نزدیک می توان امید واربود که ارزشیابی دیگر یک مقوله جدا بافته از آموزش نیست و بخش مهم آموزش محسوب می شود و جزء فرایند یاددهی-یادگیری می باشد،یکی از اهداف مهم ارزشیابی شناسایی نقاط ضعف و قوت تدریس معلم و اصلاح روش های تدریس و همچنین شناسایی نقاط ضعف و قوت تحصیل محصل می باشد که با اجرائی شدن ای مصوبه کمک بزرگی به امر آموزش می نماید.
در حال حاضر شورای عالی آموزش و پرورش در راستای فرایندی نمودن ارزشیابی در امر آموزش سهم ۵۰ درصد را برای ارزشیابی مستمر و فرایندی دانش آموزان پایه دهم در نظر گرفته است که نوید بخش و آینده ای روشن در امر آموزش می باشد با اجرایی شدن این مصوبه شاهد اعتبار مرجعیت و منزلت معلم در کلاس درس و مدرسه هستیم ،چرا که دانش آموزان احساس می کنند باید بخش عمده ای از فعالیت های آموزشی را در کلاس با معلم هماهنگ بوده و صرفاً کلاس درس محل یادگیری می باشد و این موضوع انگیزه فعالیت های آموزش را برای همکاران را نیز فراهم می نماید،لذا با اجرایی این مصوبه شاهد نتایج ثمر بخش آموزشی می باشیم که اهم آن عبارتند از:
۱-الزام دانش آموزان به یاددهی-یادگیری در کلاس درس با معلم مربوطه و جلوگیری از حفظ مطالب در شب های امتحان.
۲-علاقه مندی همکاران به تدریس همراه با ارزشیابی و شناسایی نقاط ضعف و قوت و اصلاح روش های تدریس.
۳-شناسایی نقاط ضعف و قوت یادگیری از ناحیه دانش آموزان و یادگیری پایدار و فرایندی.
۴-کم رنگ شدن کلاسهای تقویتی ،جبرانی خارج از کلاس و مدرسه.
۵-تمرکز مطالعه و استراحت و اوقات فراغت دانش آموزان صرفاً در مدرسه و منزل.
۶-کاهش هزینه های اضافی بابت حضور در کلاسهای بیرون از مدرسه.
۷-نظارت و کنترل خانواده ها بر فرزندان با اجرایی شدن این مصوبه در مدرسه .
۸-حفظ ومنزلت و مرجعیت و اعتبار معلم در کلاس درس و مدرسه.
۹-اعتماد اولیاء ،دانش آموزان و اولیاء مدرسه (عوامل اداری) به معلم کلاس در مدرسه.
۱۰- ایجاد فرصت تصمیم سازی مناسب برای امر یادگیری در نظام تعلیم و تربیت رسمی کشور.
امید است با اجرائی شدن این مصوبه گامی بلند در چشم انداز نظام آموزشی سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش کشور باشیم. انشا اله
منابع: آیین نامه ارزشیابی تحصیلی دوره راهنمایی تحصیلی/سند تحول بنیادین آموزش و پرورش/ ۹۳۲ مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش
ابوالقاسم اسماعیلی ارمی/ کارشناس ارشد برنامه ریزی آموزشی