هوش ها و آدم ها/ به قلم زهرا رودباري

تاریخ انتشار خبر : ۹۵/۱۰/۱۲

بسمه تعالی
هوش ها و آدم ها
هیچ کدام از نمره های نسیرین نه در دوره راهنمایی و نه در دوره دبیرستان فوق العاده نبود. در رشته تجربی کنکور داد و رتبه چندان خوبی هم به دست نیاورد. بدون میل و فقط از روی اجبار رفت رشته زیست شناسی حالا او معلم زیست شناسی است اما هر روز با اکراه می رود که فقط به خاطر حقوق معلمی است که دارد تدریس می کند.

نسرین فقط از اوقات فراغت زندگیش لذت می برد. او خیلی خوب می تواند بدمینتون بازی کند و حتی پیشنهاد مربی شدن در این رشته را هم داشته است. اما به خاطر شغل تدریس وقت نمی کند بدمینتون درس دهد او هر روز به این فکر می کند که چرا موقع کنکور به رشته تربیت بدنی نرفته تا حالا شغل و علاقه و استعدادش با هم جور باشد.
چه کسانی باهوشند ؟ آن ها که نمره بالایی در مدرسه و دبیرستان و دانشگاه می آورند؟ آن ها که محقق و دانشمند و نابغه اند؟ نظریه های جدید روان شناسی می گویند همه این ها به علاوه خیلی های دیگر! آن ها می گویند ورزشکارها، هنرمندها، تراشکارها و هر شغل دیگری که به ذهنتان می رسد آدم های با هوشی هستند، آنها می گویند تست های سنتی روان شناسی که هوشبهر(IQ) را می سنجند فقط توانایی های منطقی-ریاضی، زبان شناختی و تا حدی عملی ما را می سنجند. در صورتی که بسیاری از توانایی های دیگر در آدمیزاد وجود دارد که به معنای واقعی نشان دهنده هوش هستند یعنی می توانند برای سازگارشدن با موقعیت های جدید به کار ما بیایند اما کاملاٌ فراموش شده اند.
بر همین اساس نظریه پرداز جدیدی به نام گاردنر می گویند هوش های متنوع تری در آدمیزاد وجود دارد. او هفت نوع هوش در آدمیزاد شناسایی کرده است: هوش زبان شناختی، هوش تصویری، هوش موسیقیایی، هوش بدنی، هوش منطقی، هوش میان فردی و هوش درون فردی. گاردنر می گوید اگر ما بتوانیم رشته تحصیلی و شغلمان را بر اساس نوع هوشمان انتخاب کنیم، رضایت بیشتری از زندگیمان خواهیم داشت . در این مطلب می خواهیم بگوییم که چطور می شود نوع هوشمان را تشخیص دهیم و بر اساس آن چه رشته های تحصیلی و شغلی را انتخاب کنیم.
هوش های هفت تایی
نظریه های جدید هوش می گویند انسان ها فقط یک نوع هوش ندارند چه طور می شود این هوش ها را در خود شناخت و پرورش داد؟

هوش زبانشناختی: سروکله زدن با کلمات
نشانه های هوش زبان شناختی در کودکی
– در مدرسه داستان ها و شعرها و واقعه های تاریخی را به راحتی حفظ می کند.
– خواندن را زودتر وقت معمولش شروع می کند.
– حتی وقتی که خیلی کوچک هستند به نوشتن شعر، نوشته یا داستان علاقه دارند.
– در کودکی خیلی پر حرفند.
– دوست دارند معنی کلمه ها را در دایره المعارف یا فرهنگ لغت جست و جو کنند.
– کتاب های جالب زیادی دارند.
– زودتر از موقع شروع به حرف زدن می کنند.
– در مدرسه فارسی، اجتماعی و تاریخ را راحت تر از ریاضی و علوم یاد می گیرند.
نشانه های هوش زبان شناختی در بزرگسالی
– کتاب ها برایش خیلی مهم هستند.
– می توانند قبل از خواندن، صحبت کردن یا نوشتن، کلمات را در ذهنشان بشنوند.
– کلمات را وقتی از رادیو یا نوار کاست می شنوند بیشتر درک میکنند تا وقتی که تلویزیون و فیلم تماشا می کنند.
– موقع حرف زدن کلمات قلمبه سلمبه زیاد به کار می برند.
– موقع رانندگی بیشتر از توجه کردن به مناظر، خواندن نوشته های بیلبوردها برایشان جذاب است.
چه شغل هایی به دردشان می خورد؟
– کتابدار، مسئول بایگانی، متصدی(موزه، کتابخانه، نمایشگاه،…) ناشر، مترجم، نویسنده یا گوینده رادیو و تلویزیون، روزنامه نگار، مشاور حقوقی، وکیل، ماشین نویس، معلم زبان فارسی یا زبان انگلیسی.

هوش منطقی- ریاضی: دودوتا چارتا
نشانه های هوش منطقی-ریاضی در کودکی
– مفاهیم جدید ریاضی را به راحتی درک می کنند.
– مرتب از والدین یا معلمان خودشان درباره این که وسایل چه طور کار می کنند یا رویداهای طبیعی چه طور رخ می دهند سوال می پرسند.
– دوست دارند الگوها و قاعد چیزها را کشف کنند.
– مثلا حواسشان هست که هر از چند پله یک پاگرد وجود دارد.
– در ریاضی و علوم نمره های بالایی می آورند.
نشانه های هوش منطقی-ریاضی در بزرگسالی
– به راحتی می توانند حساب و کتاب هایشان را ذهنی انجام دهند.
– هنوز از بازی های علمی یا حل مسائل بغرنج فکری که احتیاج به تفکر منطقی دارند لذت می برند.
– به پیگیری خبر پیشرفت های جدید علمی علاقمندند.
– معتقدند که تقریبا هر مطلبی یک توضیح عقلانی دارد.
– دوست دارند نقص های روشنی که در گفتار و رفتار مردم و محیط زندگی و محل کار آن ها پیدا می شود را پیدا کنند.
چه شغل هایی به دردشان می خورد؟
حسابرس، حسابدار، مامور خرید، کارگزار بیمه، ریاضی دان، محقق، آمارگر، کارشناس سیستم های رایانه ای، کارشناس مالی، کارشناس فنی، دفتردار، معلم و استاد علوم پایه و تجربی.

هوش فضایی: فکر کردن با تصاویر
نشانه های هوش فضایی در کودکی
– از خط خطی کردن، نقاشی و طراحی لذت می برند
– از اینکه نحوه جدا کردن و کنار هم چیدن اسباب بازی ها، ماشین های ساده یا پازل ها را یاد بگیرند لذت می برند.
– دوست دارند قصرهای مقوایی یا شنی بسازند
– از بازی های سرهم کردنی مثل مجموعه های خانه سازی و لگوها خوششان می آید
– رویاهای تجسمی زنده و رنگارنگی دارند
– همیشه می توانند چشمان خودشان را ببندند و چیزهایی را در ذهنشان تجسم کنند که تقریبا مثل اشیای زندگی واقعی ملموس هستند.
– مسیرهای اطراف محل زندگی خودشان را کاملا می شناسند.
نشانه های هوش فضایی در بزرگسالی
– وقتی چشمانشان را می بندند تصاویر تجسمی روشنی را می بینند.
– نسبت به رنگ ها حساس هستند.
– از حل پازل ها، مازها و سایر معماهای بصری لذت می برند.
– خواب هایی که می بینند کاملا واضح است
– معمولا می توانند در نواحی ناشناخته مسیر را درست پیدا کنند.
– درس هندسه را راحت تر از درس جبر می فهمند
– ترجیح می دهند نوشته هایی را بخوانند که تصویرهای زیادی دارند.
چه شغل هایی به دردشان می خورند؟
مهندس، نقشه بردار، معمار، نقشه کش شهری، گرافیست، دکوراتور داخلی، عکاس، معلم هنر، مخترع، نقشه کش، خلبان، کارشناس آثار هنری، مجسمه ساز

هوش موسیقیایی: هوش زندگی با نغمه ها
نشانه های هوش موسیقیایی در کودکی
– غان و غون های قبل از زبان باز کردنشان آهنگ خاصی دارد
– وقتی که خیلی کوچکند دوست دارند به اسباب بازی ها، مبلمان، ظروف آشپزخانه و سایر اشیا ضربه های ریتمیک بزنند و آن ها را به صدا در آورند.
– عاشق شنیدن نوار کاست و سی دی موسیقی هستند
– دوست دارند خودشان آواز بسازند
– وقتی که از رادیو یا ضبط صوت آوازی موسیقی پخش می شود به وجد می آیند
– برای شنیدن صوت های غیرکلامی ( مثل پارس سگ یا وزش باد ) استعداد خاصی دارند.
نشانه های هوش موسیقیایی در بزرگسالی
– صدای آوازشان دلنشین است.
– اغلب به ترانه های رادیو یا موسیقی ضبط شده روی نوار کاست و سی دی گوش می دهند.
– یک ساز می نوازنند.
– زندگی بدون موسیقی برایشان بی ارزش است
– گاهی اوقات هنگام راه رفتن در خیابان با خودشان یک آهنگ را زمزمه می کنند.
– موقع کار کردن، مطالعه یا آموختن موضوعی جدید، ضرب می زنند یا ترانه های کوچک می خوانند.
چه شغل هایی به دردشان می خورد؟
نوازنده، سازنده آلات موسیقی، کوک کننده پیانو، موسیقی شناس، فروشنده آلات موسیقی، آهنگساز، مهندس استودیو، رهبر گروه کر، رهبر گروه ارکستر، خواننده، معلم موسیقی، نسخه بردار موسیقی، منتقد موسیقی

هوش جسمی – حرکتی: هوش ورزشکاری
نشانه های هوش جسمی- حرکتی در کودکی
– زودتر از موقع راه رفتن را یاد می گیرند.
– از کثیف کاری هایی مثل نقاشی با انگشت، سفالگری و خمیربازی لذت می برند.
– بچه پر جنب و جوشی هستند.
– در اجرای نمایش های مدرسه ای و نمایش های عروسکی مهارت دارند.
– در سنین خیلی پایین در یک یا چند رشته ورزشی توانایی خاصی از خودشان نشان می دهند.
نشانه های هوش جسمی- حرکتی در بزرگسالی
– حداقل یک رشته ورزشی را به صورت حرفه ای پیگیری می کنند
– برایشان مشکل است که یک مدت طولانی بدون تحرک بنشینند
– دوست دارند به فعالیت های ملموسی مثل خیاطی، بافندگی، حکاکی، نجاری، یا مدل سازی بپردازند.
– بهترین ایده ها وقتی به ذهنشان می رسد که مدت طولانی قدم می زنند یا می دوند یا یک فعالیت جسمی دیگر انجام می دهند.
– دوست دارند اوقات فراغتشان را در طبیعت بگذرانند.
– هنگام صحبت کردن با دیگران خیلی زیاد از حرکات دست و پا شکل های دیگر زبان بدن استفاده می کنند.
– از سوار شدن به وسایل حادثه جویانه شهر بازی و هر تجربه بدنی هیجان انگیزی خوششان می آید.
– خودشان را آدم های منظم و آراسته ای می دانند
– برای آموختن یک مهارت جدید به جای مطالعه کردن باید آن را عملی انجام دهند.
چه شغل هایی به دردشان می خورد؟
فیزیوتراپیست، فعالیت در صنعت توریسم، بازیگر، کشاورز، مکانیک، نجار، صنعتگر، معلم تربیت بدنی، ورزشکار حرفه ای، محیط بان، جواهرساز

هوش میان فردی: هوش مردمی
نشانه های هوش میان فردی در کودکی
– در کودکی به راحتی با غریبه ها رابطه گرم برقرارز می کنند
– در مدرسه به راحتی دوست پیدا می کنند
– هم سن و سال ها در محله یا مدرسه برای حل مشاجره ها پیش او می روند.
– خیلی راحت می توانند رهبری یک گروه را به عهده بگیرند.
– از دوستی ها و دشمنی های پنهانی هم محله ای ها و هم مدرسه ای هایشان خبر دارند
– به محض این که آشنایی وارد اتاق شود می توانند احساسش را تشخیص دهند.
– همیشه با یک فرد یا یک گروه احساس همدلی می کنند و دلشان می خواهد کاری برایشان انجام دهند.
نشانه های هوش میان فردی در بزرگسالی
– از آن آدم هایی هستند که دیگران برای مشاوره یا توصیه گرفتن به آنها مراجعه می کنند.
– ورزش های گروهی را به ورزش های فردی ترجیح می دهند
– وقتی با مشکلی مواجه می شوند به جای حل آن ترجیح می دهند از فرد دیگری کمک بگیرند.
– حداقل سه دوست صمیمی دارند.
– سرگرمی های دسته جمعی را به سر گرمی های فردی ترجیح می دهند.
– خودشان را یک مدیر خوب می دانند.
– در میان جمع احساس آرامش و آسودگی می کنند
– ترجیح می دهند موقع فراغت در یک جمع با نشاط باشند تا این که در خانه تنها بمانند
چه شغل هایی به دردشان می خورد؟
سرپرست، مدیر مدرسه، کامند اداری، داور، جامعه شناس، مردم شناس، مشاور، روان شناس، پرستار، مسئول روابط عمومی، فروشنده، مسئول آژانس مسافرتی، مدیر روابط عمومی

هوش درون فردی: لذت خودشناسی
نشانه های هوش درون فردی در کودکی
– کودک مستقلی هستند و اعتماد به نفس خوبی دارند.
– سرگرمی های زیادی دارند که ترجیح می دهند به تنهایی انجامش دهند.
– مکان پنهانی خاصی دارند که برای دور شدن از همه کس و همه چیز به آن جا می روند.
– همیشه به این که در آینده می خواهند چه کاره شوند فکر می کنند
– از همان بچگی می دانند که شخصیت متفاوتی دارند.
نشانه های هوش درون فردی در بزرگسالی
– همیشه اوقات تنهایی شان را به فکر کردن به مسائل مهم زندگی می گذرانند
– برای اینکه خودشان را بشناسند، به سمینارها یا جلسات مشاوره می روند.
– عقایدی دارندکه آنها را از جمع مجزا می کند
– سرگرمی یا علاقه های ویژه ای دارند که برایشان اهمیت زیادی دارد
– اهداف مهمی در زندگی دارند که همیشه به آنها فکر می کنند
– دیدگاه واقع بینانه ای نسبت به نقاط ضعف و قوت خودشان دارند
– ترجیح می دهند اوقات فراغتشان را در تنهایی بگذرانند
– خودشان را فردی با اراده یا از لحاظ فکری مستقل می دانند
– دفترچه خاطرات یا یادداشت روزانه شخصی دارند
– شغل آزاد یا مستقل را ترجیح می دهند
چه شغل هایی به دردشان می خورد؟
روانشناس، روحانی، معلم، روانشناسی، درمانگر، مشاور، عالم الهیات، برنامه ریز، کارآفرین

برگرفته از کتاب هوش هاي چند گانه در كلاس هاي درس اثر توماس آرمسترانگ وترجمه مهشيد صفری و مجله روانشناسی سپیده دانایی

زهرا رودباري كارشناس مشاوره آموزش و پرورش شهرستان نكا