تمرکز روی فعالیتهای پیشگیرانه ،کم هزینه تر از درمان اعتیاد است / محدثه داودی رستمی  

غرق کردن نسل جوان در فسادهای گوناگون و اعتیاد به مواد مخدر و سکر آور یک سیاست پیاده شده استعمار واستکبار است.      مقام معظم رهبری(مدظله العالی)

برخی افراد سعی می کنند به تنهایی قطع مصرف کنند برای رهایی از اعتیادشان ، اما لازم به ذکر است آنها اطلاعاتی درباره علائم روان شناختی خماری ندارند که نهایتا در بسیاری موارد علارغم تمام تلاش ها با شکست روبرو  خواهند شد. دلیلش این است که در این مسیر ممکن است دوره هایی از عود یا وسوسه مصرف دوباره  مواد به سراغشان آید و یا ممکن است قطع مصرف باعث تغییراتی در ارتباط آنها با دیگران ویا بلعکس شود که تحمل این وضعیت  را برای آنهامشکل خواهد کرد . در دوره ترک اعتیاد رفتار فرد تغییر می کند. نیاز است خانواده و اطرافیان از  نحوه برخورد درست با فرد معتاد آگاه شوند تا درمان به درستی صورت پذیرد. در مسیر درمان یک روانشناس خبره می تواند با استفاده ار تکنیکهای درمانی خود، راه را برای فردی که تصمیم به ترک دارد هموار سازد.

اعتیاد بیماری ا ست که میتواند عوامل متعددی داشته باشد که عوامل ژنتیکی و محیطی در کنار عوامل دیگر میتواند نقش پر رنگ تری در شکل گیری آن داشته باشد . برخی افراد به صورت ژنتیکی تمایل به مصرف مواد مخدر دارند که این افراد معمولا سابقه خانوادگی بیشتری دارند. همچنین محیطی که  فرد در آن زندگی می کند نقش تعیین کننده ای در اعتیاد دارد برای مثال فقر و بیکاری در محیط زندگی با افزایش فشار روانی میزان ابتلا به اعتیاد را افزایش می دهد. عواملی همچون ضعف مهارتهای اجتماعی، نداشتن قدرت تصمیم گیری یا بیماری های جسمی و مشکلات روحی و روانی و … نیز نقش بسزایی می توانند داشته باشند . کسانی که در منزل ،جامعه،مدرسه،فامیل و …  پایگاه عاطفی محکم و قوی ندارند بیشتر در معرض خطر هستند  و برای تامین این کمبود ها در برخی جمع ها وجهت پذیرش آنها به خواسته های گاها نا معقول آن ها تن می دهند واین آغازی میشود برمشکلات بی پایان .

اعتیاد یک بیماری مزمن و کشنده است، حالتی که انسان برای انجام فعالیتهای خود به یک ماده وابسته می شود و اگر این ماده در اختیار انسان قرار نگیرد آن فعالیت به درستی امکان پذیر نمی باشد، اعتیاد یک بیماری است که تمام رفتار فرد مثل حافظه و انگیزه و ویژگیهای جسمانی و روانی و … را دچار اختلال می کند. روش  درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما سم زدایی فیزیکی شروع پروسه درمانی می باشد. سم زدایی به معنی حذف مواد اعتیادآوری است که بدن تا به حال از آن استفاده می کرد تا مغز دیگر تحت تاثیر مواد قرار نگیرد. زمانی که فرد از مواد اعتیادآور استفاده می کند بدن توان تولید یا استفاده از مواد طبیعی را که مواد مخدر جایگزین آن شده را یا ندارد یا کاهش می یابد این یعنی مواد طبیعی دیگر در دسترس نیست و مغز قادر به حفظ عملکرد طبیعی نمی باشد . سم زدایی اولین مرحله درمان است اما ترک کامل اعتیاد نیست. نگاه پزشکان به مقوله ترک اعتیاد متفاوت می باشد اما در موارد نادر پیشنهاد قطع کامل مواد مخدر دیده می شود.

سوال اینجاست “چگونه می توان افراد وابسته به مواد را به درمان تشویق کرد؟ لذتی که در تجربه استفاده از مواد وجود دارد قطعا در قطع آن وجود ندارد و چون این افراد این لذت را تجربه کرده اند به راحتی قادر به ترک مواد نخواهند بود لذا در ابتدا باید شناخت درستی از فرد ،آرزوها و استعدادهایش داشته باشیم مسائل ومشکلات پزشکی و درمانی او را مطالعه کنیم اعتماد به نفسش را بالا ببریم و چیزهایی را برایش پررنگ کنیم که ارزش ترک مواد را داشته باشد مواردی چون  خانواده یا جایگاه شغلی ، همچنین اطمینان دادن به بیمارکه با کمترین درد اعتیاد را می تواند ترک کند .  از نزدیکانش بخواهیم تا روابط دوستانه با او  داشته باشند. در طی درمان از موفقیتهای حتی جزئی او صحبت کنیم و در پایان بیان نمونه هایی زنده از افرادی که موفق به ترک شده اند . معمولا افرادی که معتاد بوده اند و مصرف خود را ترک کرده اند اشتیاق زیادی به مصرف مواد در آنها وجود دارد اعتیاد فرد را موقتا از دنیای افکار حال حاضرش جدا می کند و لذتی گذرا برایش فراهم میشود که بعد از ترک به جهت کسب دوباره این لذت یا هنگامی که با سختی های زندگی رو به رومیشود مجدد  به اعتیاد روی می آورد یا با دوستان مصرف کننده خود ارتباط پیدا می کند. همچنین رفتن به مکانی که سابقا در آن جا مصرف مواد داشته اند و یا قطع خودسر داروهای نگهدارنده ، همه و همه از علتهایی است که می تواند فرد را جهت گرایش دوباره به اعتیاد سوق دهد . ما با هدایت آنها به جلسات مشاوره و  حضور درجلسات گروه درمانی { جلساتی که در آن معتادان در حال بهبودی حضور دارند } می توانیم کمک بسزایی داشته باشیم .

جامعه بیشتر از تمرکز کردن بر درمان اعتیاد باید برروی  پیشگیری با ایجاد فضاهای سلامت روان و فضاهای تفریحی و … تمرکز کند. روشهای مختلفی برای کمک به فرد معتاد وجود دارد”  در آغاز ارجاع به کلینیک های ترک اعتیاد و تیم های درمانی ودر ادامه از شناخت مکفی نسبت به مقوله بیماری اعتیاد توسط اطرافیان جهت کمک بهتر به فرد معتاد گرفته تا عدم تهدید و اجبار در ترک ، نداشتن انتظار ترک ناگهانی ، حمایت عاطفی اطرافیان حین ترک و پس از ترک خصوصا همسرو خانواده ، برچسب نزدن کلمه معتاد پس از ترک، رها نکردن فرد پس از ترک، پیدا کردن شغل مناسب با توجه به شرایط فرد ی همه وهمه میتوانند کمک کننده باشد.

به امید جامعه ای سالم وعاری از اعتیاد …

✍️🎤 رضا کهنسال آستانی