«سیاه‌بازی» بدون نقطه سیاه

تاریخ انتشار خبر : ۹۴/۰۹/۲۶

هنرهای اصیل ایرانی بی‎نظیر و بی‌رقیب هستند و سیاه‎بازی این نمایش سنتی پرطرفدار و باظرافت، بر خلاف نامی که دارد، سراسر درخشندگی و بدون نقطه سیاه است.
به گزارش خبرنومه، دومین جشنواره نمایش‌های سنتی سیاه‌بازی به میزبانی مازندران در ساری از ۲۴ آذرماه آغاز شده و جمعه‌شب با اجرای نمایش نوروز پیروز به نویسندگی و کارگردانی جواد انصافی و تقدیر از برگزیدگان به کار خود پایان می‌دهد.

به گفته محمد جونیان دبیر این جشنواره، ۳۶ اثر از ۱۶ استان کشور به دبیرخانه مربوطه ارسال شد که پس از نقد و بررسی، هفت اثر از استان‎های خراسان‌رضوی، تهران (دو اثر)، گلستان، زنجان، همدان و مازندران به مرحله اجرا راه یافتند.

شب گذشته در حاشیه اجرای نمایش زیبای «یا زر، یا سر» به کارگردانی و نویسندگی عطاالله صفرپور پیشکسوت سیاه‌بازی از خطه گلستان، به‌اتفاق همکاران گفت‎وگویی با جواد انصافی بازیگر، نویسنده و کارگردان پیشکسوت هنر اصیل سیاه‌بازی و همسر ایشان همچنین تنی چند از مسئولان داشتیم.

بازیگر پیشکسوت سیاه‌بازی، این رشته را هنر اصیل ایرانی دانست که در دنیا نظیر آن دیده نمی‎شود و اگر کشورهای دیگری مانند فرانسه، لبنان، ایتالیا و همسایگان شمالی می‎خواهند خود را به این هنر نزدیک کنند باید ابتدا پژوهش‌های زیادی انجام دهند.

جواد انصافی از «سیاه» به‎عنوان زبان‌حال مردم یاد کرد و گفت: سیاه حرف‎هایی را می‎زند که مردم نمی‎توانند آنها را به زبان بیاورند اما او با شخصیتی عارفانه و طناز، حرف‌های خود را بیان می‎کند.
وی از بازی‎هایی که در پیش ‎روی دارد گفت و اینکه نمایش «چله زری و عمو چله جون» از ۲۹ آذرماه در مجموعه تئاتر محراب تهران به‌روی صحنه می‎رود و برای این کار نیز زحمات زیادی کشیده شده که بخشی از آن درباره شب یلدا و رسم و رسومات مختص آن بوده و بخش دوم نیز سیاه‌بازی است.

این بازیگر سیاه‎بازی درباره نمایش نوروز پیروز که به دومین جشنواره سیاه‌بازی راه یافته است و در اختتامیه این جشنواره به روی صحنه می‎رود، اظهار کرد: نوروز پیروز حاصل یک پژوهش پنج ساله درباره نوروز است که با فرم موزیکال در اختتامیه دومین جشنواره سیاه‌بازی اجرا می‎شود.

وی با اشاره به اقدام قابل تقدیر مازندران در برگزاری دومین جشنواره سیاه‌بازی، گفت: این استان باید جشنواره را حفظ کرده و ادامه دهد، حتی می‎تواند برای ثبت و بین‌المللی کردن آن نیز قدم اول را بردارد.

بازیگر نقش به‌یادماندنی «عبدلی» با اشاره به نقش سیاه و انتقاداتی که به این نقش می‎شود،افزود: برخی‎ها می‎گویند که شما سیاه را مسخره می‎کنید، در حالی‎که سیاه انسان مثبتی است و نام او یاقوت، الماس یا زمرد است و او چگونه می‌تواند مورد تمسخر قرار گیرد!؟

انصافی از تأثیر نمایش‎های خود بر روی اقشار مختلف یاد کرد و گریزی به اجرای دو نمایش برای سالمندان و نابینایان زد و گفت: در سال ۵۹ بود که نمایشی را با همسرم در حضور سالمندان اجرا کردیم تا به آنها امید به زندگی بدهیم، بعد از آن نمایش بود که دو تن از سالمندان از خانه سالمند به منزل خود بازگشتند.

وی ادامه داد: در یکی از مدارس دخترانه نابینایان تهران نمایش اجرا می‎کردیم که کار بسیار سختی بود، زیرا باید با افراد نابینا ارتباط شنیداری خوبی برقرار می‎شد تا آنها بتواند به‎خوبی نمایش را احساس و درک کنند.

این بازیگر نمایش‎های سنتی بیان کرد: در سال دوم نیز در همان مدرسه یک جشنواره نابینایان به‌راه انداختیم که همه مدارس نابینایان در آن شرکت کردند.

وی اظهار کرد: در سال سوم، نمایشی که برای نابینایان نوشته و اجرا شد؛ به جشنواره فجر راه یافت و همین نمایش بود که سبب شد تا شش نفر از ۱۸ دانش‎آموز دختر در مدرسه نابینایان به پیشرفت‌های خوبی برسند که در حال حاضر یکی از آنها خبرنگار، یکی مدیر برنامه‎های نمایشی نابینایان و دیگری نیز معلم نابینایان شده است.

انصافی در پایان گفت: سیاه‌بازی، هیچ نقطه سیاهی ندارد و سراسر این نمایش پر از ظرافت، روشنی و حقایق تلخ اجتماعی در حوزه‌های مختلف است.
همسر جواد انصافی نیز در حاشیه جشنواره در جمع خبرنگاران، گفت: در سال ۸۸ کتابی با عنوان نمایش‌های زنانه ایران شامل ۷۲ نمایش هنری از فعالیت‌های زنان ایران از دوره شاه‎عباس صفوی تاکنون، به‎صورت تصویری و همراه با متن موسیقی‎هایی که در نمایش اجرا می‎شد، به چاپ رسید و البته شامل مولودی‎ها نیز می‎شود.

فروغ یزدان‌عاشوری اظهار کرد: سال ۵۹ به عقد آقای انصافی درآمدم و از آن زمان فعالیت‎های خود را با خلاقیت بیشتری آغاز کردیم.

وی از اینکه با آقای انصافی همان سیاه خوش‎آوازه دهه ۶۰ ازدواج کرده است، پشیمان نیست و در مسیر کار و زندگی نیز شاهد اتفاقات خوشایندی با وجود او بوده است.

رئیس اداره هنری اداره‎کل فرهنگ و ارشاد مازندران نیز به خبرنگاران گفت: استقبال خوبی از جشنواره انجام شده و گروه‌های قوی، باسابقه‎ و شاخص شرکت کردند.

قدرت‌الله یونسی با بیان اینکه نقش سیاه، زبان گویای مردم است و مشکلات آنها را به‎صورت صریح بیان و به مخاطب منتقل می‎کند، اظهار کرد: نمایش‌های زیادی در قالب طنز بیان می‎شود، اما سیاه‌بازی هم یک هنر اصیل است و هم با زبان طنز ارتباط بسیار خوبی با مخاطب برقرار می‎کند.

مشاور مدیرکل فرهنگ و ارشاد مازندران و رئیس اداره فرهنگ و ارشاد ساری نیز با بیان اینکه نمایش‎های خوبی به جشنواره راه یافتند، اظهار کرد: باورهای سنتی به‎خوبی توانسته است در دل مردم جای بگیرد و بازیگران این نمایش‎ها نیز توانسته‎اند به‎خوبی با مخاطب ارتباط برقرار کنند.

حمیدرضا عشریه گفت: با نمایش سیاه‎بازی خاطرات زیادی داریم که هیچ‌گاه از یادها نمی‎روند، خوشحالیم که بار دیگر مازندران میزبان جشنواره سیاه‎بازی بوده و توانسته است هنرمندان این رشته اصیل ایرانی را کنار هم جمع کند.

اختتامیه دومین جشنواره نمایش‎های سنتی سیاه‎بازی، ۱۸:۳۰ دقیقه روز جمعه با اجرای نمایش نوروز پیروز به نویسندگی، کارگردانی و بازیگری جواد انصافی آغاز و با معرفی و تقدیر از نویسنده، کارگردان، بازیگر و گروه موسیقی برتر برگزار می‎شود.

فارس