بایدها و نباید های شوراهای اسلامی شهر و روستا

تاریخ انتشار خبر : ۹۲/۰۲/۱۰

به پاس گراميداشت ۹ ارديبهشت روز شوراها مقاله ذیل به قلم ابوالقاسم اسماعيلي ارمي /كارشناس ارشد برنامه ريزي اداره کل اموزش و پرورش استان مازندران تهیه و تنظیم شده است امیداوریم مخاطبین محترم ضمن خواندن آن ف بهره وافی را برده باشند.

بسم اله الرحمن الرحيم
نقش و اهمیت شورا و مشورت در اسلام بر هیچ کس پوشیده نیست،چنانچه در این خصوص در قران کریم و احادیث و روایات پیامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار (ع) پی در پی به اهمیت آن اشاره شده است.
با استقرار نظام شورايي در كشور مان پس از انقلاب اسلامي در سال ۱۳۵۷ مساله شورا مورد توجه قرار گرفت، بطوریکه يك فصل و ۸ اصل از قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران به شوراها اختصاص يافت.
در اصل هفتم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران آمده است: «طبق دستور قرآن كريم: «و امرهم شوري بينهم» و «شاورهم في الامر» شوراها؛ مجلس شوراي اسلامي، شوراي استان، شهرستان، شهر، محل، بخش، روستا و نظاير اينها از اركان تصميم گيري و اداره امور كشور هستند و موارد طرز تشكيل و حدود اختيارات و وظايف شوراها را اين قانون و قوانين ناشي از آن معين مي كند.»

این موضوع مهم از دید و نگاه امام خمینی(ره) بنیانگزار جمهوری اسلامی ایران هم پوشیده نماند، بطوریکه در همان روزهای نخست پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان یک مساله مهم مورد تاکید امام راحل قرار گرفت.در این فرمان تاکید شده بود که شورای انقلاب جهت استقرار حکومت مردمی و حاکمیت مردم بر سرنوشت خود ائین نامه اجرایی شوراها را تهیه و پس از تصویب برای اجرا به دولت ابلاغ کنند.این کار توسط شورای انقلاب انجام شد، اما متاسفانه به دلایلی تا سال ۱۳۷۸ دولتهای آن زمان نتوانستند به هر علتی دستورالعمل شوراها را اجرا کنند.
در سال ۱۳۷۸ پس از برگزاری نخستین انتخابات شوراها در تاریخ ۸ اردیبهشت ماه، مقام معظم رهبری به مناسبت آغاز به کار شوراها پیامی صادر فرمودند که از اهمیت خاصی برخوردار می باشد.
در ادامه به برخی از محورهای این پیام مهم اشاره می شود، ایشان فرمودند:
۱- اعضاي شوراهاي اسلامي در هر شهر و روستا در عمل با يکديگر تفاهم و همدلي داشته باشند.
۲- اعضاي شوراها ارتباط دائمي خود با مردم و حضور در ميان آنان و اطلاع از مشکلات آنان داشته باشند.
۳- در انتخاب شهرداران و دهياران مهمترين خصوصيتي که بايد رعايت شود، کارداني و صلاحيتهاي ديني و انقلابي است.
با توجه به اهمیت شوراها و تاکید مسئولان بر اهمیت سلامت این انتخابات و انتخاب افراد اصلح و با صلاحیت بدون شک رعایت مسایل شرعی و قانونی توسط همه افراد، چه کاندیداها و طرفداران آنها، چه افراد واجد شرایط و چه مسئولان و دست اندرکاران امر انتخابات، امری اجتناب ناپذیر است.
بی شک در چنین اقدام مهم اجتماعی که هدف آن کسب رضایت خدا و خدمت به مردم می باشد، کاندیداها نباید نسبت به همدیگر احساس رقابت کنند، بلکه می بایست در عرصه خدمت برای رسیدن به اهداف شوراها یار و مددکار یکدیگر و دلسوز مردم و شهر و روستای خود باشند.
در این عرصه خدمتگزاری اگر خدای نکرده کاندیدایی با انگیزه ای غیر از خدمت به انقلاب و مردم ورود کند، مثلا بدنبال منافع شخصی، یا کسب مقام و شهرت باشد، بدون شک هم به خود خیانت کرده و هم به انقلاب، شهدا و مردم ،چرا که نمایندگی مردم مسئولیت خطیری است و هر کس به صرف داشتن یک تخصص و یا شهرت، نمی تواند عهده دار چنین مسئولیتی خطیر باشد. موضوعي كه دردو خطبه اخير نماز جمعه از زبان امام جمعه محترم شهرستان نكا هم بدان اشاره شده است.
کاندیداها باید بدانند، تصمیم گیرنده نهایی مردم هستند که با رای خود نمایندگان خود در شوراها را برمی گزینند، بنابراین نباید با استفاده از توجیه “شعار وسیله هدف را توجیه می کند”، برای بدست آوردن رای مردم، دست به هرکاری بزنند و یا خدای نکرده دیگر رقبا را تضعیف و تخریب کنند.
یکی از چیزهایی که مردم از آن منزجر هستند، برخورد شعاری با احساسات آنها و به بازی گرفتن مصلحت شهر و روستای آنهاست و آن دادن وعده و وعید و یا استفاده از سایر شیوه های مردم فریبانه است.
بنابراین کاندیداها باید بدانند مردم حرفها و رفتار آنها را زیر ذره بین دارند و کمتر مثل گذشته ها وعده ها و شعارهای غیر قابل اجرا و ناشدنی نامزدها را باور می کنند، بنابراین بهترین پیشنهاد به کاندیداها رعایت اخلاق انتخاباتی و صداقت در تبلیغات و سخنرانیهاست.و خلاصه اينكه باید چیزی بگویند که در راستای مصالح مردم و مصلحت شهر و روستاها باشد.
به اعتقاد بنده باید به جای زرق و برق دادن ستادهای انتخاباتی و ریخت و پاشهای بیهوده که رنگ و بوی تطمیع مردم دارد، کاندیداها از اینگونه شیوه ها پرهیز کنند و سمت و سوی فعالیتهای تبلیغاتی خود را با درایت مسئولان امر به سمت گفتمانی سالم با استفاده از فضاهایی همچون مساجد ،جلسات خانگي ،سالنهای اجتماعات برای معرفی خود به جامعه و تبیین برنامه ها و تواناییهای خود به مردم سوق دهند.
از سوی دیگر اگرچه در شیوه های تبلیغات انتخاباتی در سالهای اخیر تغییراتی صورت گرفته، اما کماکان کاندیداها با چاپ بروشور، بنرها و پوسترهای تبلیغاتی علاوه بر اسراف و تبذیر موجب نازیبایی و مخدوش شدن فضای شهرها و روستاها می شوند، به اعتقاد بنده باید برای جلوگیری از این مساله، از ظرفیت رسانه ها، مطبوعات و پایگاههای اطلاع رسانی و سایت های اینترنتی استفاده بیشتری کرد تا مردم بهتر و شفاف تر در جریان مسائل انتخابات، برای حضور پر شور تر و انتخاب فرد اصلح قرار گیرند.
و در نهايت نقش گروهها و تشکلهای مردمی(NGO)در ساماندهی جریان سالم تبلیغات انتخاباتی نامزدها و سوق دادن ستادهای تبلیغاتی آنها بصورت مشترک در این خصوص بسیار حایز اهمیت است.و اين امر مي تواند مردم را در انتخاب افراد اصلح و توانمند به دور از گرايش هاي فردي كمك نمايد.
آنچه که بیش از همه این مسایل در باید ها و نبایدهای انتخابات اهمیت دارد، مساله بی طرفی مسئولان و دست اندرکاران برگزاری انتخابات است، بطوریکه اگر هر کس به مسئولیتها و وظایف قانونی خود در این عرصه رقابت به نحو احسن عمل کند، بدون شک سلامت انتخابات و رضایت مردم را در پی خواهد داشت.
ابوالقاسم اسماعيلي ارمي /كارشناس ارشد برنامه ريزي